Αποχαιρετισμός στην κ. Χρυσάνθη
Το παρακάτω κείμενο, διαβάστηκε ως επικήδειος από τη Βαγγελιώ Κασσαπάκη στην κηδεία της εκλιπούσης, το Σάββατο 22 Απριλίου. Η καταπληκτική φωτογραφία που δημοσιεύουμε μαζί με το κείμενο, προέρχεται από το αρχείο του Μανώλη Σπανάκη
«Δεν ήταν μια απλή φιλία. Ήταν από τις σχέσεις που καθορίζουν τη ζωή σου». Αυτό κουβεντιάζαμε με την αδελφή μου σ’ έναν κατ’ ιδίαν επικήδειο από τηλεφώνου, μόλις μάθαμε ότι η κυρία Χρυσάνθη «έφυγε». Η κυρία Χρυσάνθη! Η πολύτιμη, η αγαπημένη φίλη της μάνας μας. Η γυναίκα που καθόρισε εν πολλοίς το είδος της ζωής που θέλαμε να ζήσουμε.
Θα μπορούσα να πω πως μετά τη μητέρα μου, η γυναίκα που αποχαιρετούμε σήμερα είναι η γυναίκα-μέντοράς μου. Στη συνείδησή μου η κυρία Χρυσάνθη είναι συνώνυμη με τη λέξη αξιοπρέπεια! Αξιοπρεπής σε όλες τις φάσεις της δύσκολης και πονεμένης ζωής της.
Τη γνώρισα πολύ μικρή. Δέθηκαν με τη μητέρα μου με μια φιλία που δεν είχε όρια. Απέραντη αγάπη, απέραντη εμπιστοσύνη, απέραντη εκτίμηση η μια στην άλλη, που κράτησε από τη νεότητά τους ως τα τελευταία χρόνια, όσο μπορούσαν να επικοινωνούν. Η διπλή συντεκνιά που ακολούθησε επισφράγισε αλλά δεν επισκίασε αυτήν τη μοναδική σχέση. Φρόντισαν μάλιστα να δέσουν κι εμάς τα παιδιά τους με την ίδια αγάπη και εκτίμηση.Κατά κάποιο τρόπο συμπλήρωναν η μια την άλλη. Μοιράζονταν τις πιο μύχιες σκέψεις τους, τα πιο σημαντικά προβλήματά τους, αλλά και τις πιο μεγάλες χαρές τους.
Δεν θα αναφερθώ στη σαν μυθιστόρημα ζωή της. Ηταν η κόρη η μονάκριβη του Παπαγιάννη, η λατρεμένη σύζυγος του αείμνηστου Βαγγέλη Ηγουμενίδη, που πέρασε τόσα πολλά και στάθηκε όρθια.Που έζησε χαρές και λύπες, που αγάπησε και αγαπήθηκε πολύ, για να νικηθεί τελικά από τον πιο μεγάλο πόνο που μπορεί να επιφυλάξει η ζωή σε ένα άνθρωπο, από την πιο οδυνηρή απώλεια. Δεν θα αναφερθώ στην αξιόλογη οικογένειά της στα αγαπητά της παιδιά και τους συντρόφους τους, στα εγγόνια της.Τα γνωρίζουμε όλοι, κι όχι μόνο εμείς, όχι μόνο εδώ.
Θέλω μόνο να πω για το πώς μπορούσε να συνδυάζει κάποια χαρακτηριστικά που την έχουν κατατάξει στους σπουδαίους ανθρώπους της ζωής μου: Πώς μπορούσε να κάθεται να συζητά με τον πιο μορφωμένο ακαδημαϊκό και παράλληλα με τον πιο απλό, τον πιο λαϊκό άνθρωπο; Πώς μπορούσε να είναι αριστοκράτισσα, αρχόντισσα, και ταυτόχρονα προοδευτική και αγωνίστρια, πώς μπορούσε να μιλά για τέχνη, για βιβλία, για ποίηση, για μουσική και ταυτόχρονα για πράγματα απλά, για θέματα της κοινής καθημερινότητας;Πώς μπορούσε να τηρεί τις παραδόσεις και ταυτόχρονα να είναι πιο σύγχρονη από πολλούς νέους; Πώς μπορούσε να διδάσκει αξίες και ήθος χωρίς ίχνος διδακτισμού και υπεροψίας;
Αυτές οι «μαγικές αντιφάσεις» που την χαρακτήριζαν, την έκαναν μοναδική. Διαβασμένη, κομψή, εκλεκτική, φινετσάτη, μορφωμένη, αλλά και απλή, ευπροσήγορη, καταδεκτική με όλους. Η επιτομή της λεπτότητας και της διακριτικότητας.ΚΥΡΙΑ με όλα τα γράμματα κεφαλαία. Η αγαπημένη μου κυρία Χρυσάνθη! Που ένοιωθα σε κάθε μας συνάντηση την αγάπη της και την εκτίμησή της. Που έκανε όλους τους ανθρώπους γύρω της να νοιώθουν πως έχουν αξία, πως είναι σημαντικοί. Που μαζί με τα δικά της αξιόλογα παιδιά καμάρωνε και τα παιδιά των συγγενών της, των φίλων της, τα παιδιά όλου του κόσμου! Θα μπορούσα να μιλώ ώρες για εκείνην.
Ευχαριστώ που υπήρξες στη ζωή μου αγαπημένη μουΚυρία. Ευχαριστώ για όλα όσα μου έδωσες. Ευχαριστώ που συμπλήρωσες τις αξίες που μου έδωσαν οι γονείς μου, με τον καλύτερο τρόπο. Όσο ζω, θα πιστεύω ότι αν έχω κάποια καλά στοιχεία ως άνθρωπος,τα οφείλω ΚΑΙ σε σένα, στη μοναδική μας σχέση.
Θερμά συλλυπητήρια στα παιδιά και στα εγγόνια σου, που ξέρω ότι θα τιμούν πάντα τη μνήμη σου. Μαζί τους θα σε θυμόμαστε κι εμείς, θα είσαι πάντα,όποτε μιλούμε για αξιόλογους ανθρώπους, στην κουβέντα μας και στη σκέψη μας.Ας είναι ελαφρύ το χώμα της αγαπημένης σου Βιάννου που θα σε σκεπάσει…