Πανεύκολη μαρμελάδα μανταρίνι από φλούδες και καθαρή σάρκα
της Χριστίνας Μαστρογιωργάκη
Μην αποστρέφετε την κεφαλή στα φρούτα εποχής που βρίσκετε φτηνά στις λαϊκές αγορές, ούτε σ’ εκείνα που «αφάγωτα» σας ξέμειναν στην κουζίνα
Όταν βλέπω στα ράφια των σούπερ-μάρκετ διάφορες μαρμελάδες αναρωτιέμαι ποιό είναι το... «κοινό» τους. Βλέπετε γνωρίζοντας αφενός πως δεν υπάρχει ευκολότερη παρασκευή στην κουζίνα, ακόμη και για τις αρχάριες μαγείρισσες αλλά και, αφετέρου, πως τα φρούτα είναι το πιο φτηνό είδος στις αγορές, είναι εύλογο το ερώτημα: Γιατί δεν υπάρχουν σε κάθε σπιτική κουζίνα χειροποίητες μαρμελάδες;
Βέβαια πρέπει να σημειώσουμε πως υπάρχει μια μεγάλη κατηγορία νοικοκυρών που δεν φτιάχνουν μαρμελάδες, διότι, η οικογένεια τους δεν τις προτιμά. Κι εδώ ακριβώς αξίζει να πούμε πως, η μαρμελάδα, δεν είναι μια παρασκευή που χρησιμοποιείται μόνο για άλειμμα στις φέτες ψωμιού με το βούτυρο, για το πρωινό των παιδιών.
Αν υπάρχουν μερικά βάζα από αυτές στην κουζίνα μας, θα βρουν αξιοποίηση στη γέμιση των τσουρεκιών ή των ντόνατς, σε κρέπες, σε επικάλυψη στα κέικ φρούτων, σε γαρνίρισμα παγωτού ή σουρωτού γιαουρτιού, στις θαυμάσιες πάστα-φλώρες, σε κλειστές ή ανοικτές τάρτες, σαν συνδετικό υλικό σε νόστιμα γεμιστά μπισκότα και αλλού.
Μην αποστρέφετε λοιπόν την κεφαλή στα φρούτα εποχής που βρίσκετε φτηνά στις λαϊκές αγορές, ούτε σ’ εκείνα που «αφάγωτα» σας ξέμειναν στην κουζίνα. Πολύ περισσότερο μην αποστρέφετε την κεφαλή από τα φορτωμένα οπωροφόρα του περιβάλλοντός σας, που περιμένουν κάποιον άνθρωπο, αντί του αέρα, να τα ....ξεφορτώσει, σώζοντας παράλληλα την αισθητική του γύρω εδάφους!
Εδώ και μερικές δεκαετίες, εμείς οι κάτοικοι της επαρχίας, παρατηρούμε πως τα φρούτα σαπίζουν πάνω στα δέντρα. Ναι, σε εποχή μεγάλης οικονομικής κρίσης, ο καταναλωτισμός μας περιορίζεται (και καλύπτεται) από διάφορα βιομηχανικής προέλευσης αγαθά, υποτιμώντας την αξία των φυσικών.
Είναι μάλλον χαρακτηριστικό της σημερινής εποχής το ότι οι οικογένειες δεν έχουν διδάξει τα παιδιά τους πως, μια σειρά από αγαθά της δικής τους γης, μπορούν να καλύψουν την πείνα ή την υπογλυκαιμία τους, προασπίζοντας ταυτόχρονα την υγεία τους. Και είναι αυτό μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στις συνήθειες και στις συμπεριφορές που γαλούχησαν τους 50ρηδες και τους 60ρηδες της εποχής μας, με την σημερινή πιτσιρικαρία.
Βρισκόμαστε στα μέσα του χειμώνα και η ελληνική γη δίνει απλόχερα διάφορων τύπων μήλα και εσπεριδοειδή, τέτοια που και ωμά μπορούν να φαγωθούν, αλλά και που με μια απλή επεξεργασία μπορούν να παρατείνουν την παρουσία τους στο καθημερινό μας εδεσματολόγιο, ακόμη και στις εποχές που θα εκλείπουν ως φρέσκα.
Τα μανταρίνια με το υπέροχο χρώμα, γεύση κι άρωμα είναι κάποια από αυτά και, μιας και το ώριμο μανταρίνι δεν γίνεται εύκολα γλυκό κουταλιού ή κομπόστα, ας δούμε την μεταποίησή του σε μια υπέροχη και εξαιρετικά εύκολη μαρμελάδα που όπως λέει και ο τίτλος της συνταγής, γίνεται από τις φλούδες και τη σάρκα του φρούτου κι όχι τις μεμβράνες ή τις κάθε λογής ίνες του, προσδίδοντάς της, με αυτόν τον τρόπο, ένα πιο «γεμάτο» άρωμα αλλά και μια απόλυτα περιεκτική γεύση!
ΥΛΙΚΑ
- Ώριμα αλλά γερά μανταρίνια
- Ζάχαρη
(Για να γεμίσουμε δυο γυάλινα βάζα τους ενός κιλού θα χρειαστούμε περίπου 20 μανταρίνια κι ένα κιλό ζάχαρη).
Σε κάθε περίπτωση (κι αυτό εξαρτάται από την ποσότητα των μανταρινιών που έχουμε στη διάθεσή μας) θα χρειαστούμε ένα μέρος (ποτήρι ή άλλο μικρό σκεύος) ζάχαρη για ένα και μισό (1 1/2) σκεύος πολτό φρούτων.
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Πλένουμε καλά και στραγγίζουμε τα μανταρίνια.
Βάζουμε πάνω στον πάγκο της κουζίνας τα σκεύη που θα χρειαστούμε σε αυτή τη φάση και που είναι:
δυο κατσαρόλες, ένα πιάτο κι ένα κοφτερό μαχαίρι.
Βγάζουμε τις φλούδες από κάθε μανταρίνι και τις ρίχνουμε μέσα στην μια κατσαρόλα στην οποία πριν, έχουμε βάλει πολύ νερό.
Με το μαχαίρι κόβουμε εγκάρσια κάθε μανταρίνι πάνω από το πιάτο ( για να συλλέξουμε τα υγρά) και αφαιρούμε τους καρπούς Αν μείνει κάποιος δεν μας πειράζει θα τον απομακρύνουμε αργότερα στην επόμενη φάση.
Συγκεντρώνουμε τα εσωτερικά των μανταρινιών στη δεύτερη κατσαρόλα.
Βάζουμε την κατσαρόλα με τα εσωτερικά μέρη στην εστία σουρώνοντας μέσα τον χυμό που αποβλήθηκε από τη σάρκα κατά την αφαίρεση των καρπών και προσθέτουμε ακόμη ένα ποτήρι νερό για να διευκολυνθεί η έναρξη του βρασμού. Μόλις αρχίσει ο βρασμός σκεπάζουμε την κατσαρόλα και χαμηλώνουμε την φωτιά ώστε να βράζει ίσα-ίσα.
Θα βράσουμε για μια περίπου ώρα.
Στο χρόνο που τα εσωτερικά των μανταρινιών βράζουν εμείς θα ξεπικρίσουμε τις φλούδες.
Θα τους αλλάξουμε αρχικά το νερό και θα τις βάλουμε να βράσουν για 2-3 λεπτά από τη στιγμή που θα αρχίσει ο βρασμός.
Θα στραγγίσουμε το νερό και θα προσθέσουμε καινούργιο οπότε και θα επαναλάβουμε τη διαδικασία του βρασμού.
Αυτό θα το κάνουμε πέντε (5)φορές. Τέλος θα στραγγίξουμε καλά τις φλούδες και θα τις αφήσουμε να κρυώνουν όσο εμείς θα επεξεργαστούμε το εσωτερικό των μανταρινιών το οποίο θα έχει ήδη μαλακώσει πολύ.
Θα βάλουμε ένα όχι ιδιαίτερα ψιλό σουρωτήρι πάνω στην κατσαρόλα με τους ξεπικρισμένους και σουρωμένους φλοιούς και θα στραγγίξουμε τα μαλακωμένα εσωτερικά των μανταρινιών.
Με τη βοήθεια ενός κουταλιού ή μιας σκληρής μαρίζ θα πιέζουμε το υλικό ώστε να περάσει στην κατσαρόλα όσο πιο πολύς πολτός γίνεται, με στόχο να μείνουν τελικά μέσα στο σουρωτήρι μόνο οι μεμβράνες, οι ίνες και οι καρποί που μας ξέφυγαν κατά την αρχή της διαδικασίας.
Με την παραμονή των ινών, των μεμβρανών και των καρπών στο σουρωτήρι, εμείς σαν αποτέλεσμα έχουμε έναν πολτό μόνο από καθαρή σάρκα μανταρινιού. Εδώ οφείλεται όλη η ουσία και κατά συνέπεια και η επιτυχία της συγκεκριμένης παρασκευής.
Θα αλέσουμε λίγο-λίγο το μείγμα μας σε μικρό μούλτι ή σε μπλέντερ.
Στη συνέχεια θα μετρήσουμε με ένα ποτήρι τον αλεσμένο πολτό, θα τον μεταφέρουμε σε μια κατσαρόλα και για κάθε 1,5 ποτήρι πολτού, θα προσθέσουμε 1 ποτήρι ζάχαρη.
Θα βάλουμε να βράσουν πάνω σε μέτρια εστία μέχρι η μαρμελάδα να είναι έτοιμη. Θέλει συχνό ανακάτεμα για να μην κολλήσει αλλά ετοιμάζεται σε λίγη ώρα.
Στην αγορά υπάρχουν θερμόμετρα για μέτρηση των βαθμών της μαρμελάδας, τα οποία είναι μεγάλη διευκόλυνση για την νοικοκυρά, αλλά θαρρώ πως ένας ασφαλής τρόπος για να ελέγξουμε την… ωρίμανσή της είναι να βάλουμε μια κουταλιά σε ένα πιατάκι και να κάνουμε ένα αυλάκι με την άκρη του κουταλιού. Αν η μαρμελάδα δεν κυλίσει να κλείσει το αυλάκι, είναι έτοιμη!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1) Η ρευστότητα της μαρμελάδας είναι σίγουρα θέμα γούστου αλλά και τρόπου χρήσης. Για παράδειγμα οι μαρμελάδες που χρησιμοποιούνται σε παρασκευές που φουρνίζονται (π.χ πασταφλόρες και άλλα γεμιστά γλυκάκια) είναι καλό να μην είναι πολύ δεμένες διότι μετά το φούρνισμα «λαστιχώνουν».
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να θυμόμαστε όμως πως οι καλά δεμένες μαρμελάδες (σφικτές) διατηρούνται περισσότερο χρόνο
2) Στις φωτογραφίες θα δείτε σάλτσα από μαρμελάδα μανταρίνι πάνω σε γιαούρτι ή σε παγωτό. Αυτή η υπέροχη σάλτσα που σε συνδυασμό με αλεσμένους ξηρούς καρπούς μπορεί να δώσει μια πολύ εύκολη λύση για ένα υπέροχο κέρασμα ή επιδόρπιο, μπορεί να γίνει με την μαρμελάδα μας αραιωμένη με λίγο νερό
3) Στο βασικό κείμενο δεν κάνουμε ειδική αναφορά στον τρόπο συντήρησης (κονσερβαρίσματος) της μαρμελάδας. Λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε τις πιο κλασσικές μεθόδους. Προσωπικά τις φυλάσσω σε αποστειρωμένα βάζα, στους 100β (φούρνο) και, αφού βάζα και μαρμελάδα κρυώσουν, τα γεμίζω έως επάνω, καλύπτω με μεμβράνη την επιφάνειά τους (να ακουμπά την μαρμελάδα) τα σκεπάζω με τα καπάκια τους και τα τοποθετώ στη συντήρηση του ψυγείου. Μ’ αυτό τον τρόπο έχω εξασφαλίσει διατήρηση της μαρμελάδας για πάνω από δύο χρόνια. Βέβαια εδώ χρειάζεται να σημειώσω πως, αυτό εξασφαλίζεται περισσότερο αν χρησιμοποιήσω μικρά βάζα, του μισού κιλού ή και μικρότερα, τα οποία όταν ανοίξουν καταναλώνονται γρήγορα.