Ο Κονδυλάκης και το Φρούριο της Κορακιάς
…« Από της θέσεως εκείνης ο Μουδίρης ηδύνατο να περιλάβη δι’ ενός βλέμματος σχεδόν ολόκληρον το χωριό, το οποίο εκείθεν αρχόμενον και απλούμενον εις το επίπεδον της αγοράς και της τουρκικής συνοικίας, εξετείνετο έπειτα αμφιθεατρικώς επί των κλιτύων του βουνού, ευρύ και φαιδρόν, ως γελαστόν πρόσωπον, εν μέσω πλαισίου εξ’ ελαιώνων και δασών καταρρύτων. Σειρά δέντρων υψηλών, τα οποία εφαίνοντο ως αναβαίνοντα εις τα όρη, ηκολούθει τον μαίανδρον, τον οποίον διέγραφε καταρρέων διά του χωρίου ο «ποταμός», ρύαξ αστείρευτος, δίδων την κίνησιν εις πέντε νερομύλους. Επί των δωμάτων εφαίνοντο όμιλοι ανδρών και γυναικών, φαιδροί εις το ιλαρόν φεγγοβόλημα του εαρινού ηλίου, περιάγοντες το βλέμμα εις την ευδαίμονα κοιλάδα την ανοιγομένην κάτω προ του χωριού, όπου τους συσκίους κήπους και τους αβαθείς ελαιώνας διεδέχετο σμαραγδίνη θάλασσα σπαρτών, σχηματιζομένη εις άβακα θαυμάσιον των διασταυρουμένων διωρύγων, δι’ ων έφευγον, ως αργυροί όφεις διολισθαίνοντες εις την πρασινάδαν, τα ύδατα των ρυάκων και των αμέτρητων πηγών. Εκείθεν δε το βλέμμα, ακολουθούν σειράν διαδοχικήν λόφων και κοιλάδων ορεινών, έφθανε κάτω μακράν, όπου παραπέτασμα βουνών υψηλότερον εσχίζετο, σχηματίζον το Φαράγγι, εις το στόμα του οποίου διεγέλα μία ιδέα θαλάσσης, μία λεπτοτάτη ταινία του Λιβυκού πελάγους»…
Το προταχθέν-εξαίσιο απόσπασμα από τον «Πατούχα» του μεγάλου Βιαννίτη ηθογράφου και συγγραφέα Ιωάννη Κονδυλάκη, ανεκλήθη αυθορμήτως από τα ερμάρια της Μνήμης. Κινητήρια δύναμη αυτής της ανάκλησης η παρατιθέμενη αριστουργηματική φωτογραφία, της οποίας ο φωτογράφος, δεν μας είναι γνωστός και προέρχεται από το οικογενειακό φωτογραφικό αρχείο του αγαπημένου φίλου-γνωστού νομικού- Μιχάλη Μπριντάκη.
Γυρνάμε το χρονόμετρο αρκετά πίσω, στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης! Είναι καλοκαίρι του 1975 όταν η Μαρίνα Μπριντάκη, τότε φοιτήτρια της Φιλοσοφικής και σήμερα διακεκριμένη Φιλόλογος, πήρε για παρέα της μια εμβληματική μορφή της Βιάννου, τη θεία της Ζωή Μπριντάκη και, αφού διήλθαν την εκπάγλου ομορφιάς ρεματιά του Μυρταρά, ανέβηκαν έως τον βράχο της Κορακιάς, όπου κυρίαρχο στοιχείο είναι το Φρούριο του Καλέ! Κάθε άλλο παρά τυχαία η επιλογή θέσης κατασκευής του ενετικού φρουρίου, καθώς, από το σημείο αυτό, υπάρχει απόλυτη όπτευση, όχι μόνο της Κωμοπόλεως, αλλά και των γύρω λόφων. Αν μιλήσουμε με στρατιωτικούς όρους, το σημείο έχει ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία, καθώς είναι ισοϋψές με την κορυφή της Βίγλας (Κέρατο) απ’ όπου, διά του καπνού, μεταδίδονταν το σινιάλο της εχθρικής παρουσίας. Το εξωφρενικό είναι πως, ενώ Ενετοί και Τούρκοι αξιοποίησαν και σεβάστηκαν στο έπακρο το Φρούριο της Κορακιάς, με τους ντόπιους συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο! Δυστυχώς, η σημερινή εικόνα του φρουρίου, είναι απογοητευτική και πολλαπλά ντροπιαστική για τους Βιαννίτες, άρχοντες και αρχόμενους. Αντί ο πολλαπλά ιστορικός αυτός χώρος να διαφυλαχθεί, να αναδειχθεί και να καταστεί επισκέψιμος τουριστικά, έχει αφεθεί στην εγκατάλειψη… και στην αιχμαλωσία των αιγοπροβάτων. Θρύλοι και παραδόσεις συνοδεύουν τον ιστορικό αυτό χώρο (σχετικό αφιέρωμα έχει γίνει από τον Λευτέρη Σπανάκη στο Viannitika.gr).
Παρά ταύτα, ούτε οι μεγάλοι σε ηλικία (πολλώ δε μάλλον τα παιδιά) δείχνουν να συγκινούνται από το ελκυστικό ιστορικό του παρελθόν. Δυστυχώς, ούτε και η εκπαιδευτική κοινότητα συνδράμει στην ιστορική αναδίφηση και γνώση… Επιτρέψτε μου όμως να επανέλθω στην (επαναλαμβάνω) αριστουργηματική-φωτογραφική αποτύπωση. Στο φωτογραφικό κάδρο, εκτός των δύο προσφιλών και αγαπημένων προσώπων, είναι το μεγαλύτερο μέρος του οικισμού της Πλάκας. Ο δρόμος προς το Γυμνάσιο είναι χωματόδρομος και ο ναός των Αγίων Αναργύρων είναι ημιτελής, ενώ δεξιά, στην άκρη του ελαιώνα, διακρίνεται ευκρινώς το κοιμητήριο της Αγίας Μαρίνας. Το Κέντρο Υγείας απουσιάζει, αφού η ανέγερσή του καθυστέρησε κατά μία δεκαετία. Διακρίνεται όμως η «οικία Τιμοθέου», όπως την ονόμασε ο Δάσκαλος Κλεάνθης Ψαρολογάκης.
Υ.Γ. Το κείμενο είναι αφιερωμένο στη μνήμη μιας καθόλα αξιοσέβαστης προσωπικότητας, μιας γυναίκας-κόσμημα, αγνής και ανιδιοτελούς αγωνίστριας του αντιστασιακού αγώνα, της Ζωής Ι. Μπριντάκη.