Από την Ατομική Βόμβα στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση

Χρειάζεται αλήθεια περίσσια τόλμη, ίσως θράσος, ένας ηλεκτρολόγος μηχανικός που έχει τελειώσει το Πολυτεχνείο στο τέλος της δεκαετίας του ’60, όπως συμβαίνει με τον γράφοντα, να εκφράζει άποψη και μάλιστα επικριτική, για την κορυφαία τεχνολογία του 21ου αιώνα. Νομίζω πως είναι σκόπιμο πριν μπω στο θέμα να παραθέσω μερικά ιστορικά-βιωματικά στοιχεία.

Α) Το 1968 ήταν έτος σημαντικών κοινωνικοπολιτικών εξελίξεων. Η ειρηνική επανάσταση των φοιτητών στη Γαλλία, η άνοιξη της Πράγας, με μεταρρυθμιστή τον Γενικό γραμματέα και πρωθυπουργό ΝΤΟΥΠΤΣΕ και το λιγότερο σημαντικό γεγονός, συναφές όμως με τα προηγούμενα, η διάσπαση του ΚΚΕ. Τα γεγονότα αυτά δρομολόγησαν την αμφισβήτηση των μεθόδων ανίχνευσης της πολιτικής αληθείας. Των έγχρωμων παρουσιάσεών της.

Β) Η τεχνολογία των υπολογιστών ήταν τότε πρωτόγονη, σε σύγκριση με τα σημερινά δεδομένα. Φαντασθείτε ότι το εργαστήριο άσκησης των φοιτητών ήταν μια αίθουσα όπου το μεγαλύτερο μέρος του χώρου κάλυπτε ο υπολογιστής!! Χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή του περίπου 20.000 λυχνίες!! Η τεχνολογία των τρανζίστορ, των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων (IC) και των τυπωμένων κυκλωμάτων ήταν ακόμα στα σπάργανα. Σήμερα η τεχνολογία έχει φτάσει στο σημείο να παρέχει τη δυνατότητα στον κάθε άνθρωπο να έχει ένα υπολογιστή στα χέρια του. Το κινητό τηλέφωνο!! Η τρίτη βιομηχανική επανάσταση ήταν η αφετηρία της ιλιγγιώδους ταχύτητας, της τεχνολογικής σκυταλοδρομίας, που έφερε την τέταρτη, την τεχνική νοημοσύνη.

Γι αυτό το λόγο θα οικοδομήσω τις σκέψεις μου αρχίζοντας από το τέλος της δεκαετίας του ’60.

Στην εξέγερση των φοιτητών στην Γαλλία, που αστραπιαία μεταδόθηκε σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια του δυτικού κόσμου, δυο ήταν τα σημαντικά αιτήματα: η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και ο περιορισμός των συνεπειών της ψηφιακής επανάστασης. Προέβλεπαν οι φοιτητές πως με την αυτοματοποίηση θα αυξανόταν η ανεργία και θα αποξαινόταν οι εργαζόμενοι από το προϊόν του μόχθου τους. Η γραμμική παραγωγή μετέτρεπε τους βιομηχανικούς εργάτες σε Ρομπότ. Τους αφαιρούσε τη χαρά της δημιουργίας. Οι προβλέψεις του μεγάλου ηθοποιού και διανοούμενου ΤΣΑΡΛΙ ΤΣΑΠΛΙΝ στην ταινία «Μοντέρνοι καιροί» επαληθευόταν με μαθηματική ακρίβεια. Γινόταν επίσης από τους φοιτητές αυστηρή κριτική στους επιστήμονες, γιατί τα προϊόντα της ευφυΐας τους τα παρέδιδαν σε εμπορικές εταιρίες και άφρονες πολιτικούς, οι οποίοι τα χρησιμοποιούσαν σε αλλότριους από την πρόθεσή τους σκοπούς. Γι αυτό και τους χαρακτήριζαν με το διόλου κολακευτικό επίθετο «Fachidioten» (εξειδικευμένοι ηλίθιοι).

Ας δούμε όμως γιατί υπήρξε αυτή η απρεπής συμπεριφορά από τους φοιτητές. Ήταν πρόσφατη, σε σχέση με τον ιστορικό χρόνο, 23 χρόνια, η ρίψη των ατομικών βομβών στην Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Εκεί όπου διεπράχθη, ενώ είχε τελειώσει ο πόλεμος, το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 1938 οι Ότο Χαν και ο Φριτς Στράσμαν διασπούν τον πυρήνα του ηλεκτρονίου στο Βερολίνο. Χημικοί οι ίδιοι, δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν τα αποτελέσματα της σχάσης, και ζητούν τη βοήθεια, μέσω αλληλογραφίας, της εβραϊκής καταγωγής Αυστριακής υπηκόου, κορυφαίας θεωρητικής Φυσικού, Λίζε Μάιτνερ. Ο Ότο Χαν είχε φυγαδεύσει, λίγους μήνες πρωτύτερα, την μακροχρόνια εργαστηριακή βοηθό του, στη Σουηδία, φοβούμενος την σύλληψη και τον εγκλεισμό της σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η διακεκριμένη επιστήμονας, εξήγησε τα αποτελέσματα της σχάσης θεωρητικά και υπολόγισε την τεράστια ποσότητα ενέργειας που ελευθερώνεται, επιβεβαιώνοντας την περίφημη σχέση του Αϊνστάιν E=m.c2. Ο εβραϊκής καταγωγής Ούγγρος φυσικός Λέο Σίλαρντ διατυπώνει, αμέσως μετά, τη θεωρία της αλυσιδωτής αντίδρασης, που καθιστά δυνατή τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς σε ελεγχόμενη, ή για πολεμικούς σε ανεξέλεγκτη αλυσιδωτή αντίδραση. Ο Λέο Σίλαρντ, μετανάστης στην Αμερική λόγω καταγωγής, μετά την διάσπαση του ατόμου από Γερμανούς με τον Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, κορυφαίο Νομπελίστα θεωρητικό Φυσικό, διευθυντή του προγράμματος χρήσης επιστημονικών ανακαλύψεων για στρατιωτικούς σκοπούς στη ναζιστική Γερμανία, είναι βέβαιος ότι, οι Γερμανοί πειραματίζονται για την κατασκευή ατομικής βόμβας και ότι ο Χίτλερ, δεν θα είχε κανένα ηθικό δισταγμό -φραγμό- να χρησιμοποιήσει το καταστροφικό αυτό όπλο.

Ο Λέο Σίλαρντ, μαζί με τον ομοεθνή του, Νομπελίστα, εβραϊκής καταγωγής Γιούτζιν Βίγκνερ, συνέταξε τότε τη περίφημη Σίλαρντ – Αϊνστάιν επιστολή και αφού εξήγησε την αλυσιδωτή αντίδραση, παρακάλεσε τον Αϊνστάιν, ως τον πλέον διεθνώς γνωστό και αδιαμφισβήτητα κορυφαίο θεωρητικό Φυσικό, να υπογράψει την επιστολή με αποδέκτη τον πρόεδρο τον ΗΠΑ Φ. Ρούζβελτ.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, επηρεασμένος από τους φόβους κορυφαίων επιστημόνων, έδωσε την συγκατάθεση του για την κατασκευή της ατομικής βόμβας. Στο πρόγραμμα δόθηκε η ονομασία «Manhattan Project».Την διεύθυνση του προγράμματος ανέλαβε ο στρατηγός Λέσλι Γκρόουβς και την επιστημονική διεύθυνση – συντονισμό ανέλαβε ο Πυρηνικός Φυσικός Ρόμπερτ Όπενχάιμερ. Η πρώτη επιτυχημένη έκρηξη ατομικής βόμβας έγινε, με την κωδική ονομασία TRINITY, στις 16 Ιουλίου 1945, σε έρημο κοντά στο Alamogordo του νέου Μεξικού. Στις 6 και 9 Αυγούστου έγινε η ρίψη των ατομικών βομβών, στη Χιροσίμα και Ναγκασάκι αντίστοιχα, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα. Ο Όπενχάιμερ και οι συνεργάτες του, στην επιστημονική ομάδα Μανχάταν, καθόρισαν ως και το ύψος από το έδαφος που έπρεπε να εκραγεί η βόμβα, για να έχει την μεγίστη καταστροφική εμβέλεια. Όλοι οι παραπάνω επιστήμονες άσκησαν αυστηρή κριτική (προφάσεις εν αμαρτίες) για την απεχθή πράξη του προέδρου Τρούμαν, κάνοντας παράλληλα, ως όφειλαν και την αυτοκριτική τους. Ήταν όμως πολύ αργά.

Ο Όπενχάιμερ αργότερα, στην υστερική περίοδο του Μακαρθισμού, για τον λόγο αυτό απομακρύνθηκε από την θέση που κατείχε στην ομάδα κατασκευής ως κομμουνιστής!! Ήταν μια ασφαλής ιδιότητα με την οποία χαρακτήριζαν όποιον ήθελαν να εξαφανίσουν. Εφαρμόστηκε και για τον Οπενχάιμερ η γνωστή θεωρία της στημένης λεμονόκουπας!!

Παρέθεσα λεπτομέρειες της σχάσης του πυρήνα του ηλεκτρονίου και της κατασκευής της ατομικής βόμβας για να δείξω ότι, Γερμανοί επιστήμονες στην ολότητά τους και κατεξοχήν εβραϊκής καταγωγής σκαπανέων της επιστήμης, σε μια εποχή μάλιστα ακραίου γερμανικού αντισημιτισμού, είχαν σαν αποτέλεσμα να επιτύχουν ένα από τα λαμπρότερα επιτεύγματα της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας όλων των εποχών. Κατέληξε όμως εργαλείο διάπραξης εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, στα χέρια ανήθικων πολιτικών.

Σήμερα, στις μέρες μας οι κατέχοντες το υπερόπλο απειλούν τους λαούς με αφανισμό, όταν δεν συμμορφώνονται «προς τας υποδείξεις». Μετά τη μακροσκελή παρεμβολή, επανέρχομαι στην φοιτητική εξέγερση. Επηρεασμένοι οι φοιτητές, από όσα είχαν συμβεί, από την ρίψη της ατομικής βόμβας αλλά και της μεταπολεμικής πολιτικής, εξεγέρθηκαν. Οι εργάτες κλήθηκαν από τους φοιτητές, να κατέβουν σε απεργία και να συμμετάσχουν ενεργά στις καθημερινές διαδηλώσεις στο Παρίσι και όλες τις μεγαλουπόλεις της Γαλλίας, και ανταποκρίθηκαν δυναμικά!! Ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, ένας από τους ηγέτες της εξέγερσης, γερμανοευραϊκής καταγωγής, που απελάθηκε από τις Γαλλικές αρχές, μετέφερε το κλίμα και τους στόχους της εξέγερσης στα Γερμανικά Πανεπιστήμια. Μέσα από την οργάνωση του ΚΚΕ εσ. εντάχθηκε και ο υπογράφων στους στόχους του φοιτητικού κινήματος.

Απολογούμαι !!!για τις δαιδαλώδεις σκέψεις μου, που ίσως δικαιολογούνται από τις αναμνήσεις μιας ιδιαίτερα ταραγμένης εποχής, που ακολούθησε τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ασυνήθιστα επιμήκης πρόλογός μου είχε στόχο να δείξει, εντελώς περιληπτικά, τη διαδρομή από το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα συνταρακτικά γεγονότα που προηγήθηκαν της τρίτης και τέταρτης βιοχημικής επανάστασης, πριν αναφερθώ στο θέμα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.

Σήμερα η 4η βιομηχανική επανάσταση προσπαθεί να σχεδιάσει, να παραδώσει τις εγκεφαλικές διεργασίες και τις χειρονακτικές εργασίες στην Τεχνητή Νοημοσύνη.

Φανταστείτε λοιπόν, μια μηχανή που θα λειτουργεί απόλυτα ορθολογικά δίχως ηθικά όρια, στην παροχή της ιατρικής φροντίδας, στην βιολογία, στην κοινωνική φροντίδα, στα κέντρα σημαντικών αποφάσεων για την κοινωνική δικαιοσύνη και την ευημερία των λαών.

Φανταστείτε μια παιδεία όπου η άσκηση των νοητικών δυνατοτήτων του εγκέφαλου θα αφυδατώνεται αφού οι απαντήσεις για όλα τα προβλήματα θα βρίσκονται στο λυσάρι του κινητού τηλεφώνου. Βλέπουμε σήμερα μια εικόνα από το μέλλον, όταν για μια απλή μαθηματική πράξη, πολλά παιδιά καταφεύγουν στο λυσάρι του κινητού. Ο δρόμος για την αποδιοργάνωση του νου γίνεται πλέον λεωφόρος με ΤΝ. Πταίσματα όλα αυτά θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, γνωρίζοντας τα πολλά θετικά που κουβαλά η ΤΝ. Αντιμετωπίσιμα όλα αυτά από μια σοβαρή στιβαρή πολιτεία. Και είναι αλήθεια αυτό.

Όμως από εδώ ξεκάνει το πρόβλημα. Αυτός είναι ο μεγάλος δικός μου και πολλών άλλων ο φόβος. Γιατί;

Μεταφέρονται σταδιακά και «ανεπαισθήτως», όπως λέει ο ποιητής, από τους πολιτικούς, την αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, εξουσιοδοτήσεις για νοητικές ενέργειες-σκέψεις στην ΤΝ. Στην νοημοσύνη η όποια παράγεται από ανώνυμους επιστήμονες, ελέγχεται από εταιρίες και προσωπικότητες όπως εκείνες που έλαβαν μέρος στην φαρσοκωμωδία της ορκωμοσίας, τους ομοτράπεζους, του Πλανητάρχη. Φοβούμαι, πως μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να αποδειχτεί χειρότερη από την χρήση της ατομικής βόμβας, γιατί στοχεύει τον εγκέφαλο, το όργανο εκείνο που χρειάστηκε εκατομμύρια χρόνια για να διαμορφωθεί και είναι εκείνο που ξεχώρισε-απέσπασε από το ζωικό βασίλειο τον άνθρωπο.

*Ο Γιώργος Κατσαράκης είναι συνταξιούχος Ηλεκτρολόγος-Μηχανικός