Τα σκουντήματά της είναι κάτι σαν κι αυτά, τα... δωρεάν μηνύματα, της πολιτικής προστασίας!
Με ξεξυπνούν και με ξεσουβιάζουν απ’ το λήθαργο της καθημερινότητας κι από τη ραστώνη της αδιαφορίας και του ωχαδερφισμού.
Ταυτόχρονα όμως με αγριεύουν, γιατί τα συνεπακόλουθά τους τα ξέρω καλά…
Χρόνια τώρα, το βαθυσκάφος της Μνήμης μου είναι αρόδο, τα σύνεργά μου στη θέση τους και, από τούτο το φωτογραφικό σκούντημα, ένα ακόμη ταξίδι στο παρελθόν μόλις που ξεκινά!
Ταξίδι ανάστροφα στη ροή του χρόνου, με τα ορμητικά νερά της Λήθης να δυσκολεύουν το κωπηλάτισμα κι εγώ, με την εμπειρία πια των εβδομήντα μου χρόνων, να ανασκαλεύω τις Αναμνήσεις μου, να ρουφώ απ’ το οξυγόνο τους, να ευωδιαστώ απ’ τα αρώματά τους, να θυμηθώ και να συνομιλήσω με πρόσωπα αγαπημένα. Πρόσωπα που βίωσαν πολέμους, πείνες, στερήσεις και κακουχίες, που δοκίμασαν τις αντοχές τους σε εποχές «κασασμένες», που έκαψαν τις ψυχές τους στα βιτριόλια της εθνικοφροσύνης και της μισαλλοδοξίας.
Δυστυχώς (πλην ενός) τα πρόσωπα αυτά, ολοκλήρωσαν τον βιολογικό τους κύκλο και μετακόμισαν σ’ άλλα μέρη…
Πιάνοντας την κουβέντα μαζί τους αισθάνομαι να αγαλλιώ, να ξεφεύγω από τη μίζερη-τοξική μας πραγματικότητα, αν και νομοτελειακά «κρύβει (και) πόνο ένα τέτοιο ταξίδι στα παλιά…»…
Ήταν μια Κυριακή της Αποκριάς 68 χρόνια πριν!!!
Ίσως να είχαν καθυστέρηση οι Αλκυονίδες, γιατί ο Φλεβαριάτικος ήλιος σκορπούσε εκθαμβωτικά το φως του…
Ίσως πάλι, ο ήλιος αυτός, να ήταν ο πρόδρομος της επερχόμενης Άνοιξης του 1955…
Όλα αυτά μαρτυρούνται από την ένδυση των ανδρών που απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός!
Η πεντάδα των φίλων βρέθηκε στο μπεντένι της Αγίας Πελαγίας, της βυζαντινής-ιστορικής εκκλησίας με τις εξαίσιες αγιογραφίες, που είναι κτισμένη σ’ ένα ονειρεμένο σημείο της Απάνω Βιάννου, απ’ όπου μπορείς να οπτεύσεις όλη τη γύρω ομορφιά του τοπίου!
Η κωμόπολη στα πόδια σου, απέναντι η γραφική συνοικία της Πλάκας, στην κορυφή της το Ιστορικό Γυμνάσιο, ανατολικά δεσπόζουσα η λοφοσειρά της Ρούσας Κεφάλας με την τέρα ρόζα γη, το γραφικό ξωκλήσι της Αγίας Κεράς, στα νότια το φαράγγι κι υποψία Λιβυκού Πελάγους, δυτικά η Κάτω Βιάννος, η Περβόλα, ο λόφος της Αγκινάρας και στο βάθος η πανέμορφη οροσειρά των Αστερουσίων ορέων!!!
Οι πέντε άνδρες ποζάρουν με άνεση στο φωτογραφικό φακό. Δυστυχώς, όπως προελέχθη, ένας μόνο είναι ο επιζών, ο οποίος φέρει τον μαθητικόν «πήλον» ή πηλίκιον, νεοελληνιστί καπέλο. Είναι ο Μανώλης Καραγιωργάκης, «ο Μανώλης τσ’ Αγάπης», όπως είναι γνωστότερος, αφού Αγάπη έλεγαν την μητέρα του, ενώ πατέρας του ήταν ο θρυλικός Αραποκωστής!
Αριστερά με τα γυαλιά, ο Μανώλης Αριστοτέλους Τακτικάκης ή Νενενές, όπως ήταν γνωστότερος. Ωραίος άνθρωπος, «βαμμένος» Παναθηναϊκός, έγινε Κερατοκαμπίτης στα σαράντα του κι εκεί έζησε μέχρι το θάνατό του.
Δίπλα του, με το άσπρο πουκάμισο ο γείτονάς του και εργασιακός συνεργάτης, ο Αντώνης Σπυριδογιαννάκης ή «Πατείμε»! Ο Αντώνης ήταν γιος του Στέλιου Σπυριδογιαννάκη και μητέρα του ήταν η Καντικούλα, ένα από τα παιδιά της πολυμελούς οικογένειας του Παπά Γερμανού Κόμη.
Ο Μανώλης Τακτικάκης και ο Αντώνης Σπυριδογιαννάκης ήταν παραγιοί του Βιαννίτη καλουπατζή Γιώργη Σφακιανάκη. Μάστορας και παραγιοί, ως το τέλος ενωμένοι πορεύτηκαν στην επαγγελματική τους διαδρομή.
Ήταν η εποχή που ήρθε (και) στη Βιάννο ο πολιτισμός του τσιμέντου και η τριάδα αυτών των μαστόρων είχε μεγάλο μερίδιο στην αντικατάσταση της χωματένιας σκεπής με το «βασιλιά τσιμέντο»…
Μάλιστα, η οικοδομική αναγέννηση του Κερατόκαμπου συνέβαλε καθοριστικά, ώστε τόσο ο αρχιμάστορας Σφακιανάκης, όσο και οι βοηθοί του Μανώλης Τακτικάκης και Αντώνης Σπυριδογιαννάκης να μετοικήσουν στον παραλιακό οικισμό και να ζήσουν το υπόλοιπο του βίου τους εκεί…
Στο δεξιό της φωτογραφίας είναι ο προσφάτως εκδημήσας Γιώργος Λασιθιωτάκης. Εργάστηκε σαν οδηγός στο μεγάλο καρνάβαλο του πυρηνελαιουργείου Γαλανάκη, περιστασιακά σε διάφορους εργολάβους (πάντα σαν οδηγός), έως που κατάφερε να γίνει ιδιοκτήτης τρίκυκλης μηχανής Δ.Χ. και για πολλά χρόνια ήταν βασικός παράγοντας στον τομέα των μεταφορών.
Λίγα χρόνια αργότερα, έγινε ιδιοκτήτης αγοραίου και παρέα με τους Θεόφιλο Ζαϊμάκη, Χαραλάμπη Πετράκη και Μανώλη Καρτσάκη, ήταν οι άνθρωποι που μετέφεραν με τα επιβατικά τους αυτοκίνητα κόσμο και κοσμάκη.
Ο Γιώργης Λασιθιωτάκης ταξίδεψε τις χαρές και τις λύπες μας, πήρε κι έφερε αγαπημένους, εξυπηρέτησε στωικά κι αγόγγυστα για πολλά χρόνια τους κατοίκους, όχι μόνο της Βιάννου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Άφησα τελευταίο στο σχολιασμό μου τον πέμπτο της συντροφιάς, τον Μαθιό Κοτσιφάκη. «Μαθιό του Κοτσιφογιάννη» τον έβρισκες ευκολότερα. Γέννημα-θρέμμα Πλακιώτης μετοίκησε στο Σωρό ένεκα του γάμου του με την Ειρήνη Στυλιανάκη.
Ο Μαθιός ήταν μια ξεχωριστή περίπτωση ανθρώπου που, υπό άλλες συνθήκες, θα μπορούσε να είναι ένας από τους μεγάλους μας ηθοποιούς!
Από κείνους τους υπηρέτες της υποκριτικής τέχνης που δεν χρειάστηκε να φοιτήσουν στο Θέατρο Τέχνης, γιατί, πολύ απλά, ήταν προικισμένοι με έμφυτο ταλέντο.
Εύστοχα δηκτικός στους σχολιασμούς του, έκανε σκέρτσα ασύλληπτης ευρηματικότητας, ενώ ήταν και εξαιρετικός μίμος. Όμως, το μεγάλο του προσόν ήταν οι ατάκες του!
Ο Μαθιός δεν ήταν ένας ηθοποιός αλλά πολλοί ηθοποιοί μαζί!
Τυχεροί όλοι όσοι τον γνωρίσαμε και γευτήκαμε το ταλέντο και το χιούμορ του…
Επιτρέψτε μου να παραθέσω μια από τις ατάκες του. Ήταν κάπου προς το τέλος του βίου του, όταν ο τότε δήμαρχος Βιάννου επέλεξε έναν (κατά τη γνώμη μου) λανθασμένο τρόπο για να συμμετάσχει ο Δήμος Βιάννου στην επέτειο των τραγικών γεγονότων του Πολυτεχνείου. Πήρε λοιπόν το μικρόφωνο και ξάφνου την ηρεμία της κωμόπολης συντάραξαν τα όσα ακούγονταν από τα δημοτικά μεγάφωνα: «Εδώ Βιάννος, εδώ Πολυτεχνείο»! Αυτό ακούστηκε αρκετές φορές και ο Μαθιός που εκείνη την ώρα βρισκόταν μαζί μου έξω από το αρτοποιείο του Παπαμαστοράκη ανταπάντησε σκωπτικότατα στα δημαρχιακά συνθήματα: «Εδώ φούρνος»!!!
Αυτός ήταν ο ωραίος Βιαννίτης που έγινε αφορμή να γελάσουν πολλών τα χείλη!
Οι αναφορές αυτές είναι κι ένα ταπεινό-ανιδιοτελέστατο και ουσιώδες μνημόσυνο γι’ αυτούς!
Έρχονται οι Απόκριες του 2023. Ευγνωμονώ και μακαρίζω τον φωτογράφο που μας δώρισε αυτή την τόσο όμορφη φωτογραφία με τις πέντε ωραίες φυσιογνωμίες της Άνω Βιάννου.
Στο πίσω μέρος της φωτογραφίας αναφέρονται τα ακόλουθα: «Κυριακή Αποκριάς 1955»…
Μόνο με τέτοιες συγκρίσεις ανακαλύπτουμε τις ασύλληπτες ταχύτητες των χρονομέτρων…
Υ.Γ. Αξιοσημείωτη επισήμανση: Το πεύκο και το κυπαρίσσι που διακρίνονται σε νηπιακή μορφή είναι πια θεόρατα δέντρα!!!
