Τα καερέτια στον Κρεββατά
Το καερέτι προέρχεται από την τούρκικη λέξη “gayret” που σημαίνει προσφέρω μια μικρή βοήθεια σε κάποιον και η ρίζα της είναι αραβική
Το καερέτι ήταν καθιερωμένο και στον Κρεββατά.
Παλιά ο κόσμος και ο καθένας χωριστά, ήταν κοντά στα προβλήματα του συγγενή του και του γείτονά του. Ζούσαν μαζί και μοιράζονταν τις χαρές και τις λύπες. Δεν δούλευαν τις Κυριακές και τις «Σκόλες» αλλά τις αφιέρωναν σε καλές πράξεις.
Όταν ο γείτονας ή o χωριανός είχε μια αρρώστια, και δεν μπορούσε να κάνει τις απαραίτητες αγροτικές δουλειές, ειδικά αυτές που δεν μπορούσαν να καθυστερήσουν, όλοι έτρεχαν για βοήθεια.
Την Κυριακή στην Εκκλησία και μετά τη θεία Λειτουργία, ο παππάς του χωριού ανακοίνωνε στους χωριανούς ποιος είχε άμεσα ανάγκη για βοήθεια. Προέτρεπε να του συμπαρασταθούν όσοι μπορούσαν.
Όλοι έπαιρναν τα απαραίτητα εργαλεία και πήγαιναν στο χωράφι του ανθρώπου που θα έχανε το βιός του και του έδιναν μια βοήθεια χωρίς πληρωμή. Έτσι για να εξυπηρετήσουν τον συγχωριανό τους.
Ανταμοιβή τους ήταν η ηθική ικανοποίηση, που τα χρόνια εκείνα ήταν για τον καθένα πολύ σημαντική.
Συνήθως γινόταν στο λιομάζωμα, αλλά μπορούσε να γίνει και σε όλες τις δουλειές. Στο θέρος, στο αλώνισμα, στα σταφύλια και γενικά όπου υπήρχε ανάγκη. Ακόμη και σε δουλειές του σπιτιού.
Με το καερέτι ξαναχτίστηκαν τα περισσότερα σπίτια στο χωριό μας μετά που τα ανατίναξαν οι Γερμανοί. Οι περισσότεροι τοίχοι των σπιτιών άντεξαν τους δυναμίτες και τις φωτιές, αλλά οι σκεπές έπεσαν. Χρειάστηκαν ανακατασκευές με μεσοδόκια, καλάμια και ειδικό χώμα. Επειδή τα μεσοδόκια πολλές φορές σάπιζαν ή το νερό διαπερνούσε τη σκεπή και ήθελε συνεχώς συντήρηση, όταν ήρθαν τα τσιμέντα οι σκεπές αντικαταστάθηκαν με ταράτσες.
Ακόμη και μέχρι τη δεκαετία του 70, οι ταράτσες στο χωριό μας φτιαχνόταν κάποια Κυριακή μετά την Εκκλησία, από όλους τους χωριανούς με καερέτι. Ο ιδιοκτήτης πλήρωνε μόνο τα υλικά και τον μάστορα για τα ειδικά εργαλεία που έφερνε. Όλες οι εργασίες γινόταν χειρωνακτικά. Με την παλάμη (φτυάρι), τον μαλά (μυστρί), το σκεπάρνι και τους κουβάδες. Στο τέλος συνήθως «έπιναν ένα κρασί» με τηγανοκούλουρα για να είναι «καλο στερέωτη» η ταράτσα.
Μοναδικό εμπόδιο η Αστυνομία. Αν τους έπιανε τους οδηγούσε στο κρατητήριο αφού δεν υπήρχε άδεια της οικοδομής, η οποία αρχικά είχε κτιστεί ίσως και επί τουρκοκρατίας.
Αργότερα εκφυλίστηκε και αποτελούσε την δωρεάν εργασία των αγροτών στους έχοντες, «από υποχρέωση» όπως έλεγαν. Γινόταν όλες τις μέρες.
Σήμερα το καερέτι έχει ατονίσει και γίνεται μόνο μεταξύ συγγενών και φίλων ανταποδοτικά.
*Πρόκειται για κείμενο που έστειλε ο αείμνηστος Γιώργος Κονδυλάκης στο viannitika.gr το καλοκαίρι του 2020