Στην παράδεισο της διαρκούς μνήμης*
«Ως άνθος μαραίνεται, και ως όναρ παρέρχεται, και διαλύεται πας άνθρωπος»…
Επικαλούμαι τον εκκλησιαστικό υμνωδό γιατί, η εκδημία του ανθρώπου που αποχαιρετούμε καθιστά προσέτι θλιβερότερα τα λόγια του…
Πράγματι, η Κλειώ Κονδυλάκη ήταν ένα από τα ωραιότερα Βιαννίτικα άνθη. Την αποχαιρετούμε με βαθύτατη θλίψη και οδύνη, γιατί, εκτός των άλλων, το φευγιό της ήταν πρόωρο.
Υπήρξε, δυστυχώς, μια συνωμοσία δυσχερών συμπτώσεων, με συνέπεια να επιβαρυνθεί δραματικά και απρόοπτα η υγεία της τον τελευταίο μήνα της ζωής της.
Ξετυλίγοντας το κουβάρι της 83χρονης διαδρομής της, θα διαπιστώσουμε ότι ο άνθρωπος που κατευοδώνουμε γεννήθηκε στο παρά πέντε της Γερμανοϊταλικής κατοχής, από γονείς δυο ωραίους συγχωριανούς μας, το δάσκαλο Μανώλη Κονδυλάκη και τη Μαρία Κανάκη.
Ο πατέρας της αείμνηστης Κλειώς, γεννήθηκε στην Έμπαρο, και ήταν γόνος της μεγάλης και ιστορικής Βιαννίτικης οικογένειας των Κοντύληδων, απ’ όπου κατάγονταν και ο σπουδαίος χρονογράφος Ιωάννης Κονδυλάκης.
Ο αείμνηστος Μανώλης Κονδυλάκης, δάσκαλος κι εκείνος, βρέθηκε να υπηρετεί στο Δημοτικό Σχολείο Λουτρακίου, όπου και γνώρισε την μούσα του, την αείμνηστη Μαρία Κανάκη.
Μετά το γάμο τους, εγκαταστάθηκαν στην Άνω Βιάννο, αλλά το μετεμφυλιακό κράτος τον έθεσε σε διαθεσιμότητα γιατί, ο δάσκαλος Μανώλης Κονδυλάκης αν και σοφός, είχε διαπράξει το ολέθριο λάθος να εμφορείται από δημοκρατικά αισθήματα και τέτοιες παρεκκλίσεις ήταν ανεπίτρεπτες τις κασασμένες και δίσεκτες εκείνες εμφυλιακές εποχές.
Μέσα σ’ αυτό το θολό τοπίο, κατάφεραν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μια εξαιρετική οικογένεια.
Η Κλειώ, το πρώτο από τα δυο τους παιδιά, που σήμερα αποχαιρετούμε, ήταν άριστη μαθήτρια και μετά την αποφοίτησή της από το Γυμνάσιο Βιάννου εισήχθηκε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου.
Το 1963 αρχίζει το διδασκαλικό της ταξίδι. Δίδαξε σε πολλά σχολεία της πρώην επαρχίας Πεδιάδος, όπως και σε πολλά σχολεία του Ηρακλείου, όπου και τερματίστηκε η εκπαιδευτική της διαδρομή. Δίδαξε στα σχολεία της Κασταμονίτσας, των Καλυβίων, Καπετανιανών, Μάρθας και Ρουσοχωρίων, αλλά και στα 23ο, 5ο και 25ο Ηρακλείου.
Άριστη παιδαγωγός, εκτός από γνώσεις δίδαξε στα παιδιά το πόσο σημαντικά εφόδια είναι η αγάπη, η καταλλαγή, η συμπόνια και ο αλτρουισμός. Εντελώς αντίθετη με τη διδασκαλία της βέργας, γλυκύτατη στην εκφορά του λόγου, την κατέστησαν ιδιαίτερα συμπαθή στους μαθητές της.
Παντρεύτηκε τον συγχωριανό μας, τον γεωπόνο –ιστορικό αθλητικό παράγοντα Γιάννη Παπαματθαιάκη και δημιούργησαν μια εξαιρετική οικογένεια.
Τα τρία τους παιδιά κοσμούν την κοινωνία μας, όπως κοσμούν και την ευρύτερη κοινωνία του Ηρακλείου, όπου και ζουν με τις οικογένειές τους.
Ο πρωτότοκος γιος τους ο Δημήτρης, είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος, σπουδαίος επιστήμονας στον κλάδο της πληροφορικής, πρωτοπόρος και επιτυχημένος εις το επιχειρείν. Η αθλητική Βιάννος και η ευρύτερη περιοχή, του οφείλουν πολλά.
Ο δευτερότοκος γιος τους, ο Μανώλης, είναι απόφοιτος της Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής και επιτυχημένος προπονητής ποδοσφαίρου.
Το κορίτσι της οικογένειας, η Μαρία, είναι επίσης μια σπουδαία επιστήμονας στον τομέα της πληροφορικής.
Και τα τρία παιδιά της οικογένειας Γιάννη και Κλειώς Παπαματθαιάκη, είναι αληθινά διαμάντια και ήταν επόμενο να δημιουργήσουν οικογένειες ανάλογης αξίας.
Επιτρέψτε μου να σταθώ ιδιαίτερα στη Μαρία, ένα αξιαγάπητο άνθρωπο, που τύχη καλή την συνέδεσε με τον πρωτότοκο γιο μου, τον Γιάννη, με τον οποίο έχουν δημιουργήσει μια, από κάθε άποψη, θαυμάσια οικογένεια.
Θα ευγνωμονώ και θα μνημονεύω για πάντα την Κλειώ Κονδυλάκη-Παπαματθαιάκη, που γέννησε, μεγάλωσε και διαπαιδαγώγησε τη Μαρία της, που επαναλαμβάνω, τύχη αγαθή την έστειλε στην οικογένειά μου και με τις αδιαμφισβήτητες αξίες της κέρδισε την αγάπη μας, μπήκε στις καρδιές μας και είναι και δική μας θυγατέρα!
Αν τα παιδιά μας είναι ο καθρέπτης μας, τα παιδιά της Κλειώς και του Γιάννη Παπαματθαιάκη είναι τρανή απόδειξη των εξαιρετικών γονέων από τους οποίους προήλθαν, αυτών που τα γαλούχησαν και τα διαπαιδαγώγησαν.
Αγαπημένη μας Κλειώ…
Το ταξίδι σου στο υπερπέραν μόλις άρχισε…
Το αεροδρόμιο όμως της απογείωσής σου ήταν εδώ, στη γη… Ήταν τα έργα και οι ημέρες σου όλα αυτά τα 83 χρόνια της ζωής σου. Ήταν η ευπρέπειά σου. Ήταν η άψογη κοινωνική σου παρουσία, η αρχοντιά και η εντιμότητά σου!
Ήταν η παιδαγωγική σου συμπεριφορά.
Ήταν οι μαθητές που διαπαιδαγώγησες.
Για περισσότερα από 25 χρόνια βρέθηκες στις διδασκαλικές αίθουσες τιμώντας και με το παραπάνω το διδασκαλικό λειτούργημα…
Είχες ένα ακαταμάχητο παιδαγωγικό ταλέντο να ξεκλειδώνεις τις πόρτες της παιδικής καρδιάς. «Η μετάδοση της γνώσης, αν δεν συνοδεύεται από αγάπη δεν φτάνει για να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος», σ’ άκουσα να λες στα εγγόνια μας.
Κι αυτό ήταν, Κλειώ, το ανυπέρβλητο όπλο σου. Έδωσες πολύ αγάπη στους μαθητές σου, στα παιδιά σου, στον άνδρα σου, στους γύρω σου αλλά και ευρύτερα.
Αγαπημένη μας Κλειώ, φεύγεις πριν την ώρα σου… για να συναντήσεις αγαπημένα πρόσωπα. Τους πρόωρα θανόντες της οικογένειας, τον Νίκο Παπαματθαιάκη και τον αδερφό σου τον Γιώργη, τον πατέρα και τη μάνα σου και τους υπόλοιπους συγγενείς…
Εγκαταλείπεις τα επίγεια έχοντας επιτελέσει στο ακέραιο την αποστολή σου, αν και η ζωή, σού χρωστούσε ακόμη κι άλλες χαρές.
Ο άνδρας σου, τα παιδιά και τα εγγόνια σου, αλλά και όλοι όσοι σε γνωρίσαμε έχουμε γεμάτους τους σκληρούς δίσκους του μυαλού μας, με ωραίες αναμνήσεις.
Σ’ αυτή την παράδεισο, την παράδεισο της διαρκούς μνήμης έχεις ήδη μπει κι εκεί θα μείνεις μέχρι και το δικό μας βιολογικό τέλος…
Η Βιάννος και ο Κερατόκαμπος σε αποχαιρετούν με βαθύτατο σεβασμό και εκτίμηση.
Δανείζομαι ένα μικρό απόσπασμα από τον αποχαιρετισμό του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου του Κερατόκαμπου που με εκφράζει απόλυτα:
«Βαθειά λυπημένοι σε αποχαιρετούμε όλοι εμείς, που ευτυχήσαμε της γνωριμίας μαζί σου, της παρέας, της φιλοξενίας, της διδαχής και της αγάπης, μιας αγάπης αστείρευτης για τον τόπο, για τη ζωή και τους ανθρώπους».
Αγαπημένη μου συμπεθέρα… καλό σου ταξίδι στην αιωνιότητα.
Εύχομαι να είναι ελαφρύ το βιαννίτικο χώμα που θα σε σκεπάσει…
*Πρόκειται για τον επικήδειο λόγο που εκφωνήθηκε κατά την εξόδιο ακολουθία