Ένα από τα πολύ αγαπημένα φυτά, το οποίο έχει συνδεθεί ιδιαίτερα με την Κρήτη, πιθανόν επειδή απεικονίζεται σε τοιχογραφία στο ανάκτορο της Κνωσού, είναι το λευκό κρινάκι της άμμου, γνωστό και ως κρίνος της Κνωσού αλλά και "αμαρυλλίς".
Πρόκειται για το φυτό που κατακλύζει τους αμμόλοφους της Κρήτης κάθε χρόνο, για περίπου δύο μήνες, από τα μέσα Αυγούστου ως μέσα Οκτωβρίου. Ωστόσο, ακόμα κι αυτό, το πολύ αγαπημένο φυτό, θεωρείται είδος που κινδυνεύει και προστατεύεται από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία, λόγω της συρρίκνωσης των αμμοθινών όπου ευδοκιμεί.
Μια από τις παραλίες που μπορεί κάποιος να δει δεκάδες από τα κρινάκια της Κνωσού, είναι η παραλία της Αρμενόπετρας στον Κερατόκαμπο, καθώς στην τοποθεσία σχηματίζονται αρκετοί αμμόλοφοι.
Ακόμα και εκεί βέβαια, σύμφωνα με τα όσα μαρτυρούν οι παλαιότεροι, είναι εμφανώς μειωμένα σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες, αφού κάποιοι από τους μεγαλύτερους αμμόλοφους έχουν συρρικνωθεί εξαιτίας...της ανθρώπινης αμέλειας.
Όπως αναφέρει το cretanbeaches.gr, το κρινάκι είναι πολυετές, βολβώδες φυτό με παχύ κορμό σαν καλάμι που φτάνει σε ύψος τα 40cm, ενώ η ρίζες του φτάνουν το 1.5m βάθος όπου σχεδόν μουλιάζουν στο θαλασσινό νερό. Το φυτό είναι θαμμένο κάτω από την άμμο το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Ανθίζει το φθινόπωρο, ενώ παράλληλα τα μακρυά ταινιώδη φύλλα του έχουν ξεραθεί. Τα άνθη του είναι λευκά, αρωματικά και μεγάλα με κίτρινους ανθήρες που κάθονται πολύ κομψά πάνω στους στήμονες. Τα άνθη ανοίγουν αργά το απόγευμα, όταν και κάνουν την εμφάνιση τους οι νυχτερινές πεταλούδες του είδους Agrius convolvuli που τα γονιμοποιούν. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι τα φυτά αναπαράγονται εκείνη την περίοδο του έτους, που τότε μόνον εμφανίζονται οι πεταλούδες αυτές, κάνοντας κρίσιμη την αλληλεξάρτηση των δύο ειδών.
Οι μικροσκοπικοί μαύροι και ελαφροί σπόροι του μοιάζουν με μικρά κομμάτια κάρβουνο. Οι σπόροι αυτοί παρασύρονται από τον άνεμο ή επιπλέουν στη θάλασσα, η οποία τους μεταφέρει σε παραλίες που βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση. Στις παραλίες αυτές θα ανθίσουν μετά από 4-5 χρόνια. Παράλληλα όμως, το φυτό μπορεί να πολλαπλασιάζεται κι από τους βολβούς του.
Το φυτό είναι γνωστό από την αρχαιότητα, καθώς αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη και τον Θεόφραστο για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Το φυτό χρησιμοποιείται και σήμερα ως τονωτικό και ειδικά ως τονωτικό του καρδιακού και νευρικού συστήματος, ενω είναι αντιβακτηριδιακό, αντιμυκητιακό, αντιφλεγμονώδες, αντιπαρασιτικό. Πολλά συστατικά που έχουν ανιχνευθεί στο Παγκράτιο έχουν αντιβιοτική δράση, τονώνουν τη μνήμη (βοηθούν στο Αλτσχάιμερ), έχουν σηπτικό μαλακτικό και για βοηθούν σε παθήσεις των νεφρών. Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν το χυμό από το φυτό Παγκράτιο μαζί με μέλι.
