"Ένας λεβέντης παπάς που "έφυγε" και θα είναι πάντα στην ψυχή και την καρδιά μας"

Αποχαιρετισμός στον Πρωτοπρεσβύτερο Εμμανουήλ Ν. Στρατάκη

Αγαπημένε μας παπά Μανώλη,

Πριν από δύο χρόνια στον δικό σου αποχαιρετισμό για το χαμό του «αδερφού» σου όπως αποκαλούσες το πατέρα μου έγραφες :

«Στο ταξίδι που σε πάει ο μαύρος καβαλάρης, κοίταξε από το χέρι του τίποτα να μην πάρεις κι αν, στο μακρύ το δρόμο σου, κάποια στιγμή διψάσεις, το νερό της λησμονιάς μην πιείς και μας ξεχάσεις …»

Πάντα όταν μας συναντούσες μας έδινες με το δικό σου ξεχωριστό τρόπο παραγγελιές, για το πως να πορευόμαστε στη ζωή μας, αυτή τη φορά δεν πρόλαβες κι εμείς βρεθήκαμε απροετοίμαστοι γι' αυτόν τον αποχαιρετισμό, κι έρχομαι σήμερα να εκπληρώσω ένα βαρύ χρέος εκ μέρους όλων όσοι σε γνώρισαν και έζησαν έχοντας πάρει την ευλογία σου.

Ο βαθύς σεβασμός, η απέραντη αγάπη και εκτίμηση στο πρόσωπό σου, μου δημιουργούν αξεπέραστες δυσκολίες για να εκφράσω τα συναισθήματα που νοιώθουμε όλοι όσοι σε αγαπήσαμε, από την συνειδητοποίηση, ότι δεν θα έχουμε πια το προνόμιο να σε συναντούμε και να ανταμώνουμε στα υψηλά νοητικά επίπεδα που εσύ πάντα βρισκόσουν.

Σήμερα όμως είμαστε όλοι αναγκασμένοι να σφίξουμε τα χείλια μας, να σταματήσουμε την καρδιά μας και να φέρουμε στο νου μας τη φωτεινή σου παρουσία και δράση σε αυτή τη ζωή και να αναστοχαστούμε στο εφήμερο και το προσωρινό της επίγειας παρουσίας μας, έχοντας στραμμένο το βλέμμα στο επέκεινα, που για εσένα τώρα ξεκινάει….

Η τελευταία μας συνάντηση έγινε στον ιερό χώρο του Αγίου Γεωργίου, της εκκλησίας που τόσο αγάπησες, εκεί που λειτουργούσες και παίρναμε την ευλογία σου, εκεί, που σε ακούσαμε πολλές Πασχαλιές να λες μέσα από την καρδιά σου «ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ». Στον Άγιο Γεώργιο, αλλά και σε άλλες εκκλησίες, παντού σ' όλη την Κρήτη ήσουν παρών, όποτε σου ζητήθηκε για να ευλογήσεις τους γάμους όλων των νέων του χωριού μας αλλά και να δώσεις το χρίσμα του Χριστού στα παιδιά μας.

Ήσουν εσύ που έκανες δικό σου κάθε πρόβλημα όλων των συγχωριανών, ήσουν εσύ που στάθηκες δίπλα σε κάθε ένα από εμάς, ήσουν εσύ που στήριξες και βοήθησες, όπου και όταν χρειάστηκε, καθένα μας, αλλά και ολόκληρη την ενορία και την τοπική μας κοινότητα.

Αγωνίστηκες σε όλη σου τη ζωή με λεβεντιά και αξιοπρέπεια, μπροστά σε κάθε δοκιμασία που σου επιφύλασσε η ζωή, με ορθόδοξο ήθος και καρτερικότητα, με ατσάλινη δύναμη και κουράγιο ποτέ δε λύγισες, πάντα στη πρώτη γραμμή.

Έκανες μια οικογένεια παράδειγμα μαζί με την σπάνια σύζυγό σου, την πρεσβυτέρα Μαρία, ακούραστη μάνα, άξια συνοδοιπόρος και σύντροφος, κολόνα και στήριγμα ζωής. Το δώρο του Θεού προς εσάς τα τρία σας παιδιά, τα αναθρέψατε με σπάνιο ήθος, αρχές και αξίες, την Πόπη, το Νίκο και το Γιάννη. Καμάρωνες για τα παιδιά σου αλλά ακόμα περισσότερο έλαμπες από χαρά για τις οικογένειες των παιδιών σου και λάτρευες τα εγγόνια σου, μου μίλαγες για το κάθε ένα ξεχωριστά, για τα χαρίσματά τους, για τις επιτυχίες τους και τις επιστημονικές τους επιδόσεις.

Λεβέντης, ανοιχτόκαρδος και μαχητής σε όλη σου τη ζωή, όπως θα ήθελες να είμαστε όλοι όσους αγαπούσες και νοιαζόσουν, μας παρότρυνες να αγωνιζόμαστε με εντιμότητα και αγάπη για την πίστη και τον τόπο μας.

Σου άρεσε να διαβάζεις-διάβαζες τα πάντα- κυρίως όμως διάβαζες τους Άγιους Πατέρες της Ορθοδόξου Εκκλησίας και τους μεγάλους Κλασικούς της Αρχαίας Ελλάδας. Είχες άποψη για το τι συμβαίνει στη Κρήτη, στην Ελλάδα αλλά και σε σχέση με τα διεθνή ζητήματα είχες πλήρη αντίληψη των δύσκολων συνθηκών που, ειδικά το τελευταίο διάστημα, είχαν διαμορφωθεί όμως ποτέ δεν έχανες την αισιοδοξία σου.

Η έμφυτη αγάπη σου για τη γνώση δεν στέρεψε ποτέ, μέχρι τέλους ήθελες να γνωρίζεις και να συζητάς με ανθρώπους που είχαν να σου πουν και να σε κάνουν να σκεφτείς ακόμα βαθύτερα να σου δώσουν μια νέα οπτική σε θέματα που σε απασχολούσαν.

Ήσουν ανοικτός, δημοκράτης αλλά με στέρεες βάσεις και θεμέλια και κυρίως διέθετες ακλόνητη πίστη στις αρχές του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Η Ξεχωριστή και ζωογόνα ματιά σου, ήταν πλημμυρισμένη με μία μοναδική ικανότητα να εντυπωσιάζεις τους συνομιλητές σου, να τους συνεπαίρνεις και να ξεδιπλώνεις τα πιστεύω σου με μία εσωτερική δύναμη που μόνο σε άλλες εποχές μπορούσε κανείς να συναντήσει. Το αστείρευτο-έξυπνο χιούμορ σου έδινε λύσεις εκεί που φαινόταν αδιέξοδα, καταπράυνε τις εντάσεις και καθήλωνε τις παρέες και τις συναθροίσεις στις οποίες συμμετείχες.

Όλοι πιστεύαμε στον άνθρωπο που ήξερε να είναι σημαιοφόρος ιδανικών, τον ατρόμητο και γενναίο αρχηγό που κρατά στεντόρεια τον ιστό, με σημαία τα ιδανικά που κληρονόμησε από τους προγόνους που αγωνίστηκαν και έδωσαν τη ζωή τους, για να απολαμβάνουμε εμείς το υψηλότερο αγαθό της ανθρωπότητας αυτό της Ελευθερίας.

Εκπροσωπούσες επάξια τις γενιές των καπεταναίων ιερωμένων, που αγωνίστηκαν πιάνοντας και όπλα στα χέρια τους όταν χρειάστηκε.

Ήξερα πολύ καλά πόσο σου άρεσε να γράφεις με αυτήν την αρχοντική βυζαντινή καλλιγραφία, με άψογη σύνταξη και ευθύτητα νοημάτων. Αυτό που δεν ήξερα όμως ήταν αυτό που μου αποκάλυψες τα τελευταία πέντε χρόνια που η παρέα μας πύκνωσε και οι συζητήσεις μας έγιναν πιο καρδιακές πιο εξομολογητικές. Μου είπες μια μέρα ότι ο Άγιος Πορφυρός είχε πει: «Πρέπει να είσαι ποιητής για να γίνεις Χριστιανός, ο Χριστός χοντροκομμένες ψυχές δεν τις δέχεται» και μετά μου διάβασες όλα τα ποιήματα που είχες γράψει για όσους και ό,τι αγάπησες σε αυτή τη ζωή.

Στο τελευταίο μας ραντεβού στο σπίτι των παιδιών σου, στο Ηράκλειο, πριν από λίγες ημέρες, μου είπες : «Παιδί μου να μην ξεχάσετε ποιοι είστε και ποιοι ήταν οι πρόγονοί σας, να τους τιμάτε και να προσπαθήσετε έστω και λίγο να τους μοιάσετε…»...

Αγαπημένε μας Παπά Μανώλη,

Στο υποσχόμαστε παρόλο που ξέρω ότι δεν μπορούμε να σου μοιάσουμε, ούτε να σε φτάσουμε. Από άλλα υλικά πλαστήκατε, άλλες δύσκολες στιγμές σμίλεψαν εσένα και τη γενιά σου. Έτσι απλά σου δίνουμε ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ-ΥΠΟΣΧΕΣΗ για καλή συνάντηση «εις τα πέραν του τάφου, εκεί που το λογικό μαντεύει, η καρδιά βλέπει σε καθρέπτη, και όπου ο Θεός επαγγέλλεται ειρήνη σε όλους τους εργάτες του Αγαθού».

Η μνήμη, η δράση και οι αγώνες σου θα είναι οδηγός μας.

Καλό ταξίδι και ας ελαφρύ το χώμα των Αμιρών που σ’ έχει αγκαλιάσει.