Περί της "Σοσιαλδημοκρατίας"


Σε προηγούμενο κείμενό μου έγινε αναφορά στον όρο «μεταδημοκρατία» που αφορά «ζήτημα» στο πλαίσιο συζήτησης για την «παγκοσμιοποίηση». Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται περαιτέρω αναφορά στον όρο «σοσιαλδημοκρατία», υπό την έννοια της επονομαζόμενης και «κεντροαριστεράς», σε αντιδιαστολή με την «κεντροδεξιά». Με αυτή την προδιάθεση ας επιτραπούν τα εξής:
Ως προς την «κεντροδεξιά», με βεβαιότητα αποτελεί όρο παραπλάνησης εφόσον επικαλείται το «μεσαίο χώρο». Η «κεντροδεξιά» διεθνώς, αλλά και εις τα καθ’ ημάς, αφορά αμιγώς «δεξιά». Και τούτο διότι είναι ευθέως φορέας των σύγχρονων δογμάτων της «παγκοσμιοποίησης» και του «νεοφιλελευθερισμού».
Η εμφανιζόμενη όμως ως «κεντροαριστερά» στον ευρωπαϊκό χώρο (διαστέλλεται από την «κεντροαριστερά» εις τα καθ’ ημάς, όπως παρακάτω διευκρινίζεται), αποτελεί μύθο ως η δήθεν αντιμπεριαλιστική εκδοχή. Και τούτο διότι οι Μητροπολιτικές Χώρες του καπιταλισμού, όποτε «εφάρμοσαν σοσιαλδημοκρατία», ουδέποτε έθιξαν την εθνική αστική τάξη. Αντιθέτως, από την εκμετάλλευση των Χωρών της Περιφέρειας οι Μητροπολιτικές Πολιτικές της «σοσιαλδημοκρατίας» μετέφεραν «κοινωνικό πλεόνασμα» στις Μητροπόλεις, και έτσι άμβλυναν τις εσωτερικές αντιθέσεις.
Πρόδηλο είναι δε ότι με την εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού αλλά και των πρώτων υλών των Περιφερειών, οι Μητροπολιτικές χώρες, εξυπηρέτησαν το κοσμοπολιτικό κεφάλαιο και άσκησαν πολιτικές χάριν αυτού και χάρις σ’ αυτό. Αυτή είναι η «σοσιαλδημοκρατία» για όσους την αγνοούν! Συνεπώς, «σοσιλαδημοκρατία» στην Ελλάδα δεν μπορεί να εφαρμοσθεί σύμφωνα με την παραδοσιακή της πολιτική, καθόσον η Ελλάδα δεν είναι Μητροπολιτική Χώρα και προφανώς δεν εκμεταλλεύεται λαούς και κοινωνίες από την Περιφέρεια.
Κοινός τόπος είναι στις ημέρες μας, ότι υπό το καθεστώς των «νεοφιλελεύθερων» πολιτικών που κυριαρχούν στον ευρωπαϊκό χώρο, οι εμφανιζόμενες δυνάμεις ως «κεντροαριστερά» ή ως «σοσιαλδημοκρατία» τελούν σε απόλυτη συνάφεια και αιτιώδη σχέση με την πολιτική αντίληψη του «νεοφιλελευθερισμού». Εξού λόγου, άλλωστε, και συνυπάρχουν πολιτικοί κυβερνητικοί σχηματισμοί που επικαλούνται την «κεντροαριστερά» και την «κεντροδεξιά» και συνεργάζονται. Η παρατήρηση αυτή αφορά αμιγώς τον ευρωπαϊκό χώρο, γιατί όπως προεκτέθηκε «σοσιαλδημοκρατία» στην Ελλάδα δεν μπορεί να εφαρμοσθεί με βάση την ιστορική της διαδρομή. Αυτό αποδεικνύει η ιστορία της παγκόσμιας συσσώρευσης κεφαλαίου.
•ΟΙ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΕΙΣ
Για την πληρέστερη κατανόηση των προαναφερομένων επιβάλλεται αναφορά στα παρακάτω με προσφυγή στην παγκόσμια εξέλιξη των παραγωγικών δυνάμεων και σχέσεων.
Οι σύγχρονοι κοινωνικοί σχηματισμοί κατά το μάλλον και μάλλον είναι διαρθρωμένοι σε επιμέρους διαστρωματώσεις, με χαρακτηριστικό τους γνώρισμα τις κοινές κοινωνικές, οικονομικές, ακόμη και πολιτιστικές καταβολές και αναφορές.
Στη βασική ταξική αντίθεση παρεμβάλλεται ασφαλώς ο μεσαίος χώρος. Προφανές είναι δε ότι ο «μεσαίος χώρος» συνιστά ιδιαίτερες διαστρωματώσεις πολιτών που αν και κατά τεκμήριο διαβιούν με σχετική άνεση, εν τούτοις ουδέποτε υπήρξαν κάτοχοι των μέσων παραγωγής.
Από τότε που οι παραγωγικές διαδικασίες λειτουργούν με τις δυναμοηλεκτρικές μηχανές (1867), με τους κινητήρες εσωτερικής καύσης (1877), με το τραμ (1879), με τις πετρελαιομηχανές (1891), με την ασύρματη επικοινωνία (1901), με το αεροπλάνο (1903), με την τηλεόραση (1929), με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (από το 1950 και μετά), και ιδιαιτέρως στην σημερινή ψηφιακή εποχή, είναι προφανές ότι μετεξελίχθηκαν οι παραγωγικές σχέσεις. Όμως οι κοινωνικές δυνάμεις του «μεσαίου χώρου» ουδέποτε έγιναν ιδιοκτήτες των προαναφερόμενων μέσων.
Έτσι, ο «μεσαίος χώρος» ουδέποτε αποφάσισε κυριαρχικά: α) για την «συγκέντρωση της παραγωγής και του κεφαλαίου» -για τη δημιουργία των «μονοπωλίων», β) για τη «συγχώνευση του τραπεζικού κεφαλαίου με το βιομηχανικό» -για τη δημιουργία «χρηματιστικού κεφαλαίου», γ) για την «εξαγωγή κεφαλαίων», δ) για τη συγκρότηση των «διεθνών μονοπωλιακών ενώσεων» και ε) για την μέσω των μονοπωλιακών ενώσεων, διανομή του κόσμου σε παγκόσμιες αγορές.
• ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΦΑΣΗ
Είναι κοινός τόπος για την ελληνική πολιτική ζωή, ότι φορείς και κόμματα επιδίδονται για την άλωση του λεγόμενου «μεσαίου χώρου». Εξ αυτού του λόγου γίνεται αναφορά στους όρους «κεντροδεξιά» και «κεντροαριστερά».
Ειδικότερα για την ελληνική κοινωνία και οικονομία η σοσιαλδημοκρατία ήταν και είναι αδιανόητη! Και τούτο διότι η Ελλάδα, όπως έχει προεκτεθεί, ουδέποτε εκμεταλλεύθηκε κοινωνίες και λαούς στην Περιφέρεια και ουδέποτε υπήρξε Μητρόπολη του Καπιταλισμού. Ωστόσο, ο όρος «κεντροαριστερά», αναφορικώς με τα ελληνικά πολιτικά πράγματα, ευσταθεί μόνο εφόσον οι επικαλούμενοι τον όρο διευκρινίζουν ότι δεν εννοούν την πολιτική ιστορία της «σοσιαλδημοκρατίας», αλλά την υπεράσπιση των κοινωνικών δυνάμεων του μεσαίου χώρου και εν συνόλω του εργατικού δυναμικού της χώρας, είτε αφορά στους αυτοαπασχολούμενους είτε στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Άλλως εν Ελλάδι όσοι επικαλούνται τον όρο «σοσιαλδημοκρατία» υπηρετούν ευθέως τα δόγματα του «νεοφιλελευθερισμού»!
ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ.
Πρβλ. M.Stewart, Keynes and After (1991), σελ. 157 και επ., I.Adams, Political Ideology Today (2002), όπου το κεφάλαιο Conservatism and the right σελ. 43 και επ., Ε.Μ.Wood, Empire of Capital (2003), σελ. 140 και επ., Ρ.Ι.Nikitin, The Fundamentals of Political Economy (1983), σελ. 162 και επ. S.R. Shlaom, Socialist Visions (1983), σελ. 138 και επ., P.M.Sweezy, The Theory of Capitalist Development (1970), σελ. 242, και M. Mann, Οι Πηγές της Κοινωνικής Εξουσίας, Τόμος Β’ (2009-στα ελληνικά), σελ. 693 και επ. όπου το κεφάλαιο «Το Έθνος της Μεσαίας Τάξης».