Μια κοτόπιτα αλλιώτικη απ’ τις άλλες


της Χριστίνας Μαστρογιωργάκη
Θα μπορούσατε ποτέ να φανταστείτε πως, ένα γιορτινό τραπέζι (εν προκειμένω χριστουγεννιάτικο) θα περιλάμβανε μόνο ένα φαγητό κι αυτό θα ήταν πίτα;
Νομίζω ΟΧΙ!
Ούτε εγώ θα φανταζόμουν, μέχρι τα Χριστούγεννα του 2018 που σε σπίτι αγαπημένων φίλων σε χωριό της Πρέβεζας, μάθαινα (αλλά και δοκίμαζα!) πως εκεί, αλλά και σε άλλα χωριά της Ηπείρου, το μεσημεριανό γιορτινό τραπέζι της Πρωτοχρονιάς, κυρίως, περιλαμβάνει μόνο μια «αλλιώτικη» κοτόπιτα πιο «ενισχυμένη», θα λέγαμε, από τις κοινές-γνωστές μας πίτες. Εκείνες δηλαδή με το φύλλο επάνω, φύλλο κάτω και ανάμεσά τους μια γέμιση, άλλοτε από κρεατικό, άλλοτε από χορταρικό, άλλοτε από τυροκομικό, συχνότατα δε κι από έναν συνδυασμό τουλάχιστον δύο υλικών από τα παραπάνω.
«Ενισχυμένη» λοιπόν η γιορτινή κοτόπιτα της Ηπείρου από ένα ρύζι πού δεν είναι το ρύζι εκείνο που συχνότατα προσθέτουμε, σε μικρή ποσότητα, στην κάθε είδους γέμιση για να «τραβήξει τα υγρά», αλλά
ένα ρύζι-πιλάφι!
Για τις πίτες ταψιού της Βόρειας Ελλάδας και κυρίως της Ηπείρου, μόνο λόγια θαυμασμού έχουμε όλοι.
Όμως ετούτη ’δω η πίτα πέραν της νοστιμιάς της, που είναι αναμενόμενη, κρύβει και μια σοφία σε σχέση με την χρονική στιγμή που ,κυρίως, σερβίρεται.
Κι αυτό διότι προσφέρεται σε μεσημεριανό γιορτινό τραπέζι, μετά δηλαδή από μια νύχτα μεγάλης κραιπάλης, έχοντας όμως δυο χαρακτηριστικά που της προσδίδουν το αναγκαίο γιορτινό μεγαλείο.
Το ένα είναι η απλότητα και η πληθώρα των υλικών της και το άλλο, η ιδιαίτερη δομή της , που την κάνει να ενσωματώνει , και μάλιστα σε πλήρη… ανάπτυξη, το κρεατικό κι ένα από τα συνηθέστερα συνοδευτικά των κρεάτων, το ρύζι. Μέσα στα δυο αυτά προστίθεται και μια… υποψία τυροκομικού, για να μην λείπει, τελικά, τίποτα από τις γιορτινές μπουκιές.
Ας δούμε τώρα πως γίνεται αυτή η ιδιαίτερη πίτα
ΥΛΙΚΑ
- 1 κοτόπουλο «αλανιάρικο» (περίπου 2 κιλά)
- 2 μέτρια κρεμμύδια ξερά
- 2 πράσινα κρεμμυδάκια
- 1 μικρή κόκκινη πιπεριά
- 2 κόκκινες καυτερές πιπερίτσες
- 1 φύλλο δάφνης
- 1 ποτηρι (νερού) τσίπουρο ή ρακή
- 125 γρ. ζωικό βούτυρο
- 3 μεγάλες χούφτες τριμμένο-ημίσκληρο τυρί (όχι φέτα)
- 1 ποτήρι(ν) ρύζι καρολίνα
- Αλάτι
ΓΙΑ ΤΗ ΖΥΜΗ
- 1 ποτήρι χλιαρό νερό
- 2-3 κουταλιές λάδι
- 2-3 κουταλιές χυμό λεμονιού
- Αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- Αλάτι
- Ακόμη: Ελαιόλαδο για τα φύλλα
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Κόβουμε σε κομμάτια ένα χωριάτικο κοτόπουλο και το βάζουμε σε μια κατσαρόλα με νερό που να το σκεπάζει.
Προσθέτουμε τα ξερά κρεμμύδια κομμένα σε φέτες, το μισό από το τσίπουρο (ή τη ρακή), τις καυτερές πιπερίτσες, το φύλο δάφνης, αλάτι, και το βάζουμε να βράσει. Πρέπει να μαλακώσει πολύ.
Όσο το κοτόπουλο βράζει, φτιάχνουμε τη ζύμη, μέτρια σε σκληρότητα, με τα υλικά που αναφέρονται πιο πάνω και την αφήνουμε σκεπασμένη να «ξεκουραστεί». Θα κάνουμε δύο φύλλα.
Όταν το κοτόπουλο μαγειρευτεί, το βγάζουμε από το ζουμί του (το οποίο κρατάμε) και το αφήνουμε να κρυώσει τόσο, ώστε, να μπορούμε να το ξεκοκκαλίσουμε και, με τα χέρια μας, να κόψουμε το κρέας του σε μικρά κομμάτια.
Σε ένα βαθύ τηγάνι βάζουμε το βούτυρο, τα κομματάκια του κοτόπουλου, την πιπεριά κομμένη σε μικρά καρεδάκια, τα πράσινα κρεμμύδια ψιλοκομμένα, και όσα (και όποια) μπαχαρικά επιθυμούμε.
Τσιγαρίζουμε τα υλικά μας για δυο 3-4 λεπτά και τα «σβήνουμε» με το υπόλοιπο τσίπουρο.
Μόλις το τσίπουρο εξατμιστεί αφήνουμε τα υλικά του τηγανιού να κρυώσουν ενώ εμείς ετοιμάζουμε τα φύλλα της ζύμης. Τα ανοίγουμε πολύ λεπτά.
Βουτυρώνουμε με μπόλικο βούτυρο (ή με λάδι) ένα στρογγυλό ταψί διαμέτρου 40 εκ. και στρώνουμε τα δύο (2) φύλλα με πάρα πολύ λάδι ανάμεσά τους.
Εδώ πρέπει να προσέξουμε να ανοίξουμε πολύ μεγάλα τα φύλλα ώστε να περισσεύουν έξω από το ταψί, περίπου 10 εκ.
Στρώνουμε το κοτόπουλο περιμετρικά στο ταψί σαν στεφάνι.
Ρίχνουμε πάνω στο κοτόπουλο το μισό τριμμένο τυρί και το σκεπάζουμε προσεκτικά με το φύλλο ανασηκώνοντάς το.
Ρίχνουμε αρκετό λάδι πάνω στο ζυμάρι και το απλώνουμε με ένα πινέλο.
Βάζουμε το ταψί στον φούρνο, που ανάβουμε στους 170β.
Περιμένουμε να ροδίσει.
Αν το επάνω φύλλο ζύμης από το μεσαίο κυκλικό τμήμα, φουσκώσει, δεν ανησυχούμε. Ίσα-ίσα που αυτό μας διευκολύνει (θα δούμε παρακάτω).
Λίγο πριν ολοκληρωθεί το ρόδισμα του ζυμαριού, σουρώνουμε το ζουμί στο οποίο έβρασε το κοτόπουλο και κρατάμε 3,5 ποτήρια. Αν δεν είναι τόσο, συμπληρώνουμε με νερό.
Το βάζουμε να βράζει και μόλις αρχίσει ο βρασμός προσθέτουμε το ρύζι.
Ανακατεύουμε καλά να μη σβολιάσει το ρύζι και το αφήνουμε να βράσει μόνο για δύο (2) λεπτά.
Με το χέρι μας αποσπούμε το επάνω φουσκωμένο φύλλο της ζύμης και το γυρνάμε ανάποδα (γίνεται πολύ εύκολα).
Έτσι θα έχουμε στην επιφάνεια ένα κοίλο κομμάτι φύλλου, στο οποίο θα ρίξουμε το ζουμί με το ρύζι.
Ξαναβάζουμε το ταψί στον φούρνο μέχρι το ρύζι να απορροφήσει όλα τα υγρά.
Τότε βγάζουμε το ταψί από τον φούρνο και ρίχνουμε πάνω στο ρύζι (αλλά και στο φύλλο αν θέλουμε) το υπόλοιπο τυρί.
Ξαναβάζουμε το ταψί στον φούρνο για δύο (2) λεπτά και η πίτα μας έχει ολοκληρωθεί.
Μπορούμε να σερβίρουμε αμέσως, όμως (και αυτό πρέπει να σημειωθεί), η πίτα τρώγεται υπέροχα και κρύα!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1) Aν σας δυσκολεύει το άνοιγμα φύλλου, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έτοιμο από την αγορά , το «χωριάτικο για πίτες»
2) Μπορείτε να παραλείψετε το τυρί
3) Όπως καταλαβαίνουμε όλοι, η πίτα στην Ήπειρο γίνεται μόνο με υπέροχο ζωικό βούτυρο (από εκείνα τα δικά τους). Εσείς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μόνο λάδι ή και τα δύο σε συνδυασμό.