Τα τελευταία χρόνια, ειδικά από το 2008 και μετά, ακούμε συνεχώς για την «επόμενη μέρα» στη χώρα μας.
Αυτή την ημέρα που θα πρέπει να προσαρμοστούμε σε νέα ήθη και έθιμα, να βάλουμε για τα καλά στη ζωή μας την τεχνολογία, τον προγραμματισμό, τους κανόνες και να ξεχάσουμε τα ξέγνοιαστα χρόνια της σταθερότητας, τα χρόνια της ανεμελιάς. Για αυτήν την «επόμενη ημέρα» μας φωνάζουν καιρό, αλλά κάποιοι δεν θέλουν να ακούσουν διότι η πραγματικότητα χρειάζεται ανθρώπους δυνατούς στο μυαλό, ρεαλιστές και κυρίως ανθρώπους που μπορούν να αντέξουν την πίεση. Αυτή η επόμενη ημέρα που πλέον είναι εδώ, μας καλωσορίζει επισήμως και λέγεται «Δυτικός τρόπος ζωής». Ναι, είναι ο τρόπος ζωής που επιλέξαμε πριν πολλά χρόνια νομίζοντας ότι επειδή μας άφησαν ελεύθερους στην αρχή θα ζούσαμε για πάντα με το όνειρο της απόλυτης ξεγνοιασιάς. Λάθος! Παραγωγή, κατανάλωση, ανταγωνισμός, λίγο διασκέδαση, πολλή δουλειά και προγραμματισμός πενταετίας, άντε δεκαετίας διότι το περιβάλλον αλλάζει συνεχώς. Αυτά ζούμε…
Με αφορμή λοιπόν το κλείσιμο των Τραπεζών στη Βιάννο αλλά και την υποβάθμιση των Δημόσιων Υπηρεσιών έχει αναπτυχθεί, κυρίως στα social media ένας δημόσιος διάλογος για το πώς πρέπει να αντιδράσει η δημοτική αρχή, ο κόσμος και οι διάφοροι φορείς.
Για την ώρα θα σταθώ στο θέμα των Τραπεζών διότι χρειάζεται μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση από αυτή των δημόσιων Υπηρεσιών. Η τράπεζα Πειραιώς αλλά και η Παγκρήτια Τράπεζα είναι ιδιωτικά μαγαζιά τα οποία παίρνουν αποφάσεις με βάση το συμφέρον τους. Δεν έχουν κοινωνικές ευαισθησίες διότι η δουλειά τους είναι συγκεκριμένη. Άκουσα διάφορες απόψεις, άλλες ανούσιες άλλες πέρασαν στα όρια του λαϊκισμού, απλά για να φανούμε αρεστοί. Το κράτος δεν μπορεί να επέμβει, ούτε ο Δήμαρχος, ούτε κανένας. Οι ιθύνοντες των τραπεζών, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, αποφάσισαν ότι ο Δήμος Βιάννου δεν προσφέρει τίποτα ή τουλάχιστον δεν είναι αρκετά για να δικαιολογεί ένα κατάστημα. Κι από τη στιγμή που οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν συναλλαγές με τα πιστωτικά ιδρύματα είτε στην Ιεράπετρα, είτε στο Ηράκλειο ή και στο Αρκαλοχώρι, ποιος ο λόγος ύπαρξης; Για να έρχονται οι γιαγιάδες να ενημερώνουν το βιβλιάριο; Σημαντικό για έναν ηλικιωμένο αλλά δεν τους ενδιαφέρει. Το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι στην περιοχή, οι οποίοι οικονομικά, είναι πολύ δυνατοί κι αν βοηθήσουν θα αλλάξουν άρδην το τοπίο, σύμφωνοι. Το γεγονός ότι ο ανώτατος άρχοντας ενός τόπου μπορεί να διαπραγματευτεί με τη διοίκηση μιας Τράπεζας με την προϋπόθεση να πείσει τους δημότες να στηρίξουν το μαγαζί, ναι εκεί υπάρχει μια βάση γνωρίζοντας ότι Άρβη και Ψαρή Φοράδα έχουν οικονομικούς παίκτες που παίζουν σε άλλα επίπεδα και βέβαια θα υπάρχουν και ανάλογες απαιτήσεις. Μέχρι εκεί όμως…
Το δεύτερο σκέλος που αφορά τη γενικότερη φιλοσοφία στο τραπεζικό σύστημα και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη απ’ όλους, σχετίζεται με τη συνολική κατάσταση της χώρας τα τελευταία χρόνια. Τα πράγματα δεν είναι καλά. Το γνωρίζουμε για να μιλάμε ξεκάθαρα. Το τραπεζικό σύστημα δεν έχει σοβαρά θεμέλια και πολλές αποφάσεις των ιθυνόντων στηρίζονται κάτω από την πίεση της επιβίωσης. Οι εθελούσιες αποχωρήσεις (μόνο εθελούσιες δεν είναι), το μάζεμα των εξόδων με κλείσιμο καταστημάτων και πώληση προϊόντων μπας και βγει το μεροκάματο. Όταν βλέπετε μια τράπεζα και προσπαθεί να επιβιώσει πουλώντας ασφαλιστήρια, τότε υπάρχει πρόβλημα. Ο ρόλος ενός υγιούς τραπεζικού συστήματος, μιας σοβαρής χώρας είναι για να στηρίζει την οικονομία, τον επιχειρηματία, τον οικογενειάρχη. Να τους κατευθύνει, να τους προστατεύει να τους δίνει τα κίνητρα να προχωρήσουν και μέσα από εκεί να πάρει και η τράπεζα την αμοιβή της. Ο καθρέπτης της σοβαρής οικονομίας μιας χώρας είναι ένα υγιές τραπεζικό σύστημα. Δυστυχώς δεν υπήρχε και δεν υπάρχει.
*Ο Γιάννης Σπανάκης είναι ιδιοκτήτης του viannitika.gr και Ασφαλιστικός Σύμβουλος στην Interamerican
