Μία από τις βασικές προϋποθέσεις της ανεξαρτησίας ενός έθνους είναι η ομόνοια και η σύμπνοια του λαού προς τον κοινό στόχο, την ελευθερία.
Η κοινωνική πόλωση και ο διχασμός χρόνια τώρα υπέσκαπταν και εξακολουθούν να υποσκάπτουν τα θεμέλια της ελευθερίας, η οποία αναδύθηκε μέσα από τα αιματόβρεχτα χώματα 4 αιώνων σκλαβιάς.
Οι έριδες, οι διαφορές και η εναγώνια επίτευξη των συμφερόντων της εκάστοτε πλευράς κατάφεραν να οδηγήσουν το 1824 τους αγωνιστές της επανάστασης σε εμφύλιο δύο φάσεων. Όμως πώς χωρά εμφύλιος μέσα σε έναν σκληρό αγώνα απελευθέρωσης; Πώς μπορεί το «εγώ» να υπερνικά το «εμείς» μπροστά σε έναν τόσο ιερό εθνικό σκοπό;
Όσο υπερήφανοι κι αν είμαστε για τον εθνικό απελευθερωτικό μας αγώνα, άλλο τόσο οφείλουμε να αγκαλιάζουμε και τις δύο όψεις του νομίσματος. Μπορεί να επικαλούμαστε συχνά τους άξιους προγόνους μας και να εξυμνούμε τις πράξεις αυτοθυσίας τους, όμως υπάρχουν μελανά σημεία στην ιστορία μας, στο DNA μας. Αγαπάμε να διχαζόμαστε και αυτό το αποδεικνύει η ίδια η ιστορία ουκ ολίγες φορές. Εύκολα θα ταχθούμε απέναντι σε αυτόν που πέρα από το «εγώ», που προεξάρχει, έχουμε στόχο κοινό: αξιοπρέπεια, ισότητα, δικαιοσύνη, ελευθερία, ζωή κι όχι επιβίωση.
Ειδικά στις κλονισμένες μέρες που διανύουμε, που τα μέτωπα όλα είναι ανοιχτά κι οι πληγές ακόμη αιμορραγούν, ειδικά τώρα που η κοινωνική πόλωση εξαπλώνεται λάθρα και βουβά σαν άλλη πανδημία, οφείλουμε να σκεφτούμε, να προνοήσουμε και να δράσουμε συλλογικά. Οφείλουμε να μην πέσουμε στην παγίδα του «διαίρει και βασίλευε» και η φωνή μας να υψωθεί πιο πάνω από σκοπιμότητες και συμφέροντα.
Θαυμάζουμε τα όσα έφτασαν στα χέρια μας και τα όσα καρπωθήκαμε από τους αγώνες των προγόνων μας, όμως η θέση μας απέναντι στους επιγόνους μας δεν είναι απλώς η μεταλαμπάδευση ιστορικών γνώσεων, αλλά η έμπρακτη αλλαγή ρότας, όταν το καράβι ξεστρατίζει και ο γιαλός ξεμακραίνει. Έχουμε να λογοδοτήσουμε για ό, τι παραδώσουμε και δεν φτάνει η εξύμνηση των ηρώων μας σε μία εποχή που έχουν όλα αλλάξει τόσο και ο αξιακός μας κώδικας επαναπροσδιορίζεται.
Ο μέγιστος φόρος τιμής στους πεσόντες και η ύψιστη πράξη σεβασμού προς τη νέα γενιά, που υψώνει το βλέμμα της στο φως, είναι η διατήρηση της εθνικοπολιτιστικής μας κληρονομιάς και η καταπολέμηση εκείνου του επίμονου σαρακιού, που ροκανίζει τούτα τα θεμέλια και με ευκολία στρέφει αδελφό απέναντι σε αδελφό, η άμβλωση του διχασμού από όπου κι αν πηγάζει, όπως κι αν εκφράζεται.
Δύο αιώνες μετά την φιλελεύθερη ελληνική επανάσταση, αυτό είναι το νέο μας χρέος ως έθνος: η ομόνοια.
.
*Η Μαριλένα Βασιλάκη, είναι Φιλόλογος
«Η Ελλάς Ευγνωμονούσα» (1858) του Θεόδωρου Βρυζάκη, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα, Ελλάδα.
