Στην περιοχή της Σύμης βρίσκεται ο ιστορικός ναός του Αγίου Γεωργίου
Κοιτώντας συνολικά τα θρησκευτικά μνημεία της Βιάννου αλλά και της Ανατολικής Ιεράπετρας(όπως αυτό), δύο ειδών συναισθήματα μπορεί να νιώσει κάποιος ο οποίος κατάγεται από την περιοχή.
Αφενός δέος και περηφάνια, αλλά και αυτό το παράξενο συναίσθημα της νοσταλγίας, που νιώθεις για τις εποχές που δεν γνώρισες ποτέ. Μετά, έρχεται το συναίσθημα της απορίας και μιας μικρής απογοήτευσης, για το πως σε αυτόν τον τόπο με τα 10-15 πανέμορφα θρησκευτικά μνημεία, δεν έχει δοθεί οργανωμένα το βάρος για τη διατήρηση και την ανάδειξη τους.
Ο Άγιος Γεώργιος στην Άνω Σύμη ανήκει στην ενορία Ρίζας Ιεράπετρας και στο τοπικό διαμέρισμα Μουρνιών και έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος. Αξιοσημείωτο είναι πως έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες από τους ντόπιους για την ανάδειξη και την προστασία του, οι οποίες συνήθως "σκοντάφτουν" στη γραφειοκρατία, ενώ το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να πάρουν άδεια όταν εορτάζει η εκκλησία ώστε να μπορούν να κάνουν λειτουργία εκεί.
Ο συγκεκριμένος ναός γιορτάζει στις 3 Νοεμβρίου, όποτε και γιορτάζει ο Άγιος Γεώργιος ο μεθυστής. Δύο πολύ ιδιαίτερα στοιχεία του ναού, είναι το ότι φέρει τοιχογραφίες του 1453(έτος της άλωσης της Κωνσταντινούπολης) αλλά και το ότι αυτές θεωρούνται οι τελευταίες του σπουδαίου καλλιτέχνη, Μανουήλ Φωκά! Το τελευταίο επιβεβαιωμένο έργο λοιπόν του Μανουήλ Φωκά,εντάσσεται στο λεγόμενο ακαδημαϊκό ρεύμα της παλαιολόγειας περιόδου.
Ο Μανουήλ, όπως και ο Ιωάννης Φωκάς πιθανολογείται πως είναι απόγονοι της μεγάλης αριστοκρατικής οικογένειας των Φωκάδων, οι οποίοι κατάγονταν από την Καππαδοκία, με γνωστότερο από όλους τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά, ο οποίος ήταν ένας από τους πολλούς της οικογένειας, που μετοίκησαν στην Κωνσταντινούπολη. Πολλοί από τους Φωκάδες, όπως και άλλες βυζαντινές οικογένειες, έφτασαν στην Κρήτη, μετά την αποχώρηση των Σαρακηνών.
Ο ναός υπό αυτή την έννοια λοιπόν, είναι για ακόμη έναν λόγο, εξαιρετικά σημαντικός.
Όπως αναφέρει ο Στέργιος Σπανάκης, ο Άγιος Γεώργιος αποτελείται από τον αρχικό μονόχωρο ναό, στον οποίο προστέθηκε λίγο αργότερο εγκάρσιο κλίτος. Σύμφωνα με κτητορική επιγραφή, την εικονογράφηση χορήγησε ο πιστός εν ονόματι «Γεώργιος», ενώ το εγκάρσιο κλίτος χορήγησε ο «Κωνσταντίνος Φρουλάς και ο γιος του Θωμάς».
Το εικονογραφικό πρόγραμμα στο αρχικό κλίτος περιλαμβάνει παραστάσεις από τον ευαγγελικό κύκλο με έμφαση στα Θαύματα του Ιησού, τρία από το οποία εικονίζονται στην καμάρα, και τη σκηνή του Αγίου Γεωργίου ενώπιον του Άρχοντα. Στο κάθετο κλίτος σώζονται πολύ αποσπασματικά, ενώ συμπληρώθηκαν σε δεύτερη φάση με σκηνές του Δωδεκάορτου και το βίο του Αγίου Γεωργίου.
Φυσικά υπάρχουν άτομα και επιτροπές που έχουν δείξει την ευαισθησία τους για όλα αυτά τα μνημεία και στην εισαγωγή μου δεν αναφέρθηκα σε αυτούς. Το ζήτημα έπρεπε και πρέπει να απασχολήσει σοβαρά όλους όσους ασχολούνται με τα κοινά σ'αυτόν τον τόπο συνολικά και φυσικά τους πιστούς. Το κομμάτι του θρησκευτικού τουρισμού εκτός από κάποια επιπλέον έσοδα σε μια περιοχή με περιορισμένες πηγές εσόδων, θα έδινε ένα πολύ σοβαρό κίνητρο για την προστασία των ναών αυτών..
