Ήταν μια μέρα σαν σήμερα το 1998, όταν σίγησε για πάντα η λύρα ενός από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που έχει βγάλει η Κρητική γη. Η λύρα του μεγάλου "δάσκαλου", Θανάση Σκορδαλού.
Ο Θανάσης Σκορδαλός, ήταν ένας καλλιτέχνης, που αν και εντυπωσίαζε με τις στουντιακές εκτελέσεις των τραγουδιών, τα γλέντια ήταν αυτά όπου πραγματικά "μάγευε" το κοινό.
Ο Κωστής Μουδάτσος, έχει γράψει γι' αυτόν: "Όταν τον καταλάμβανε ο οίστρος και το μεράκι του παιξίματος μετουσίωνε συναισθήματα και συγκινήσεις σε μουσικές συνθέσεις. Στα γλέντια όταν είχε μερακλώσει ήταν σοβαρός και χλωμός. Αφοσιωνόταν στο γλέντι προσφέροντας μοναδικές στιγμές. Κάθε φορά σε προκαλούσε και σε συνέπαιρνε.
Όταν στην παρέα τραγουδούσαμε και χορευτές σαν τον Σταμάτη ή τον Παρασκευά ζωγράφιζαν, δημιουργούσαν ένα κλίμα μυσταγωγίας. Δεν ήταν γλέντι , ήταν ιεροτελεστία... Είναι στιγμές που έπαιζε και κανείς δεν μιλούσε. Ταξίδευαν στον απέραντο κόσμο της μουσικής. Μουσική, τραγούδι , χορός σε καταστάσεις μέθεξης και απόλυτης αφοσίωσης.
Κάθε νέα δημιουργία συναρπάζει κι αιχμαλωτίζει το νου και την καρδιά. Σκορπούσε συγκινήσεις με την μελωδικότητα, τον ξεκάθαρο κι αυστηρό χρόνο, αυτόν τον εκπληκτικό ρυθμό που τον χαρακτήριζε και τις απαράμιλλες τεχνικές"
Τα τραγούδια του, όπως ο Φιλεντέμ, Μόνο εκείνος π'αγαπά, Ένας καινούργιος άνεμος, Ποιος ουρανός ποια θάλασσα, Συ μ'έμαθες πως αγαπούν, Ένας ψαράς, Όνειρα βλέπω μυστικά, είναι τραγούδια που ακόμη και σήμερα, θεωρούνται χαρακτηριστικά της Κρητικής μουσικής παράδοσης.
Ένα από τα σημαντικότερα κατορθώματα του Σκορδαλού όμως, είναι ότι άλλαξε το επίπεδο στην Κρητική Μουσική. Λέγεται, ότι η Κρητική παραδοσιακή μουσική, είναι από τις πλέον "ζωντανές" και παραγωγικές στην Ευρώπη. Ένας από τους λόγους που η μουσική μας είναι ένας ολοζώντανος οργανισμός, είναι η παρουσία του Σκορδαλού τον προηγούμενο αιώνα. Δεν υπάρχει γλέντι χωρίς Σκορδαλό, δεν υπάρχει ραδιοφωνικό 24ωρο στη Μεγαλόνησο, χωρίς Σκορδαλό.
Σε άρθρο του, ο Κωστής Μουδάτσος τονίζει: "Η εξηνταπεντάχρονη πορεία του δείχνει και την εξέλιξη της κρητικής μουσικής, την οποία υπέγραψε ανεξίτηλα. Πλούτιζε την μουσική του λειτουργώντας αφαιρετικά, με λιτότητα , αλλά προσέχοντας τα πάντα.
Οι νότες , οι παύσεις, τα δάχτυλα του δεξιού χεριού που έπεφταν στις χορδές με ένα ιδιαίτερο τρόπο, ο ρυθμός, το μέτρο , η μελωδία, η χρήση του δοξαριού, ο τρόπος που κρατούσε όρθια τη λύρα, η στάση του σώματος για να μπορεί να εκμεταλλεύεται γεμίσματα ή να καλύβει κενά αφήνοντας ελεύθερο το δεξί χέρι, ήταν όλα μελετημένα".
O «δάσκαλος» γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1920, στο Σπήλι του Αγ. Βασιλείου Ρεθύμνου. Ο ίδιος, άρχισε να μαθαίνει μόνος του λύρα, σε ηλικία 9 ετών, ενώ τρία χρόνια μετά, έπαιξε στο πρώτο του γλέντι στο χωριό Χαμαλεύρι Ρεθύμνου. Έχει συνεργαστεί με πάρα πολλούς λαουτιέρηδες, όπως το Γιάννη Μαρκογιαννάκη που κατάγεται επίσης από το Σπήλι, το Γιάννη Μπερνιδάκη (Μπαξεβάνη), το Νίκο Μανιά και πολλούς άλλους.
Για 60 ολόκληρα χρόνια "ψήλωνε" την Κρητική μουσική, ενώ ένα μεγάλο κομμάτι της καριέρας του, το αφιέρωσε πραγματοποιώντας καλλιτεχνικές εμφανίσεις στους απανταχού Κρήτες της Αμερικής, της Αυστραλίας, του Καναδά και της Αφρικής.
Ο Θανάσης Σκορδαλός, μπορεί να βρίσκεται 21 ολόκληρα χρόνια μακριά μας, όμως συνεχίζει να επηρεάζει όσο ελάχιστοι την πλούσια μουσική παράδοση της Κρήτης. Σήμερα, βγαίνουν καλλιτέχνες που ποτέ δεν τον άκουσαν ζωντανά, ή νέοι μουσικοί που όταν γεννήθηκαν, αυτός είχε φύγει ήδη από τη ζωή. Όμως παρόλα αυτά, τους επηρεάζει βαθιά. Κάπως έτσι μάλλον, κερδίζεται η αθανασία...
