Χαρμολύπη. Αυτή η μοναδική ελληνική λέξη, είναι η κατάλληλη για να περιγράψει το συναίσθημα κάποιου, ο οποίος περπατάει στο "Κάτω Χωριό" του Βαχού Βιάννου, ανάμεσα στα ετοιμόρροπα, υπέροχα σπίτια του.
Ο Βαχός είναι ένα χωριό που πλήρωσε κι αυτό, έναν βαρύτατο φόρο αίματος την περίοδο της Γερμανικής κατοχής.
Είναι μάλιστα γνωστή η ιστορία, όπου πριν από την εκτέλεση των κατοίκων, όταν πρότειναν στον πρόεδρο της Κοινότητας, Ηρακλή Πνευματικάκη, να υπογράψει έγγραφη αποδοκιμασία των ανταρτών, για να εξευμενίσει τους Γερμανούς, αυτός αρνήθηκε λέγοντας:
“Εγώ την υπογραφή μου δεν την ατιμάζω”.
Μάλιστα λίγο πριν την εκτέλεση του ίδιου και άλλων 22 συγχωριανών του από τους Ναζί, φίλησε τους κατοίκους και τους είπε:
“Έτσι, παιδιά, αποχτάται η Λευτεριά”.
Βρισκόμαστε στο "Κάτω Χωριό" του Βαχού και ξεναγός μας είναι ο κ. Νίκος Ζερβουδάκης.
Δεν είναι είναι υπερβολή να πούμε πως για κάθε βήμα μέσα στο χωριό, είχε μια ιστορία να διηγηθεί. Από το χαράκι που βρισκόταν ο ασύρματος των ανταρτών, τη γειτονιά με τα 7 καφενεία που πλέον μένουν...τρεις άνθρωποι, μέχρι τα πολυσύχναστα στενά και τις πολλές φυσιογνωμίες που έζησαν εκεί τον 20ο αιώνα.
Κάτω Χωριό - Ένας ετοιμόρροπος συνοικισμός...
Ο κ. Ζερβουδάκης, δεν κρύβει πως τις προηγούμενες βδομάδες με τις έντονες βροχοπτώσεις, φοβόταν να πάει... σπίτι του, καθώς όπως θα δείτε και στις παρακάτω φωτογραφίες τα περισσότερα κτίσματα είναι ετοιμόρροπα.
"Δυστυχώς πολλά από αυτά τα σπίτια, είτε έχουν 5 και 6 ιδιοκτήτες που είτε δεν έχουν ξεκαθαρίσει τα κληρονομικά τους, είτε τα κατέχουν άνθρωποι που δεν τους ενδιαφέρει καθόλου το ζήτημα", λέει ο ίδιος στο viannitika.gr, δείχνοντας μας τη διαδρομή για το σπίτι του, από τον άλλοτε πιο πολυσύχναστο δρόμο της γειτονιάς, στον οποίο "έπρεπε να βάλεις μέσο για να βρεις να κάτσεις".
Στην παραπάνω φωτογραφία μάλιστα, μπορείτε να δείτε πως το πρώτο από τα αριστερά σπίτι, έχει πάρει κλίση προς τη μεριά του δρόμου, κάτι που όπως μας είπε ο κ. Ζερβουδάκης, συνέβη τις προηγούμενες βδομάδες.
Μετά από λίγα βήματα και αρκετές όμορφες ιστορίες, φτάσαμε στο νοτιοανατολικό τμήμα που συνοικισμού, όπου βρίσκονται μερικά εγκαταλελειμμένα σπίτια, τα οποία όμως έχουν θέα που αξίζει...πολλά λεφτά...
Στις παρακάτω φωτογραφίες, φαίνονται τα γκρεμίσματα του σπιτιού, τα οποία έχουν κλείσει έναν από τους δρόμους που χρησιμοποιούνταν παλιότερα στο χωριό.
"Έίχα ζητήσει να αγοράσω κάποια τα σπίτια"
Ο κ. Ζερβουδάκης μας τόνισε πως τον θλίβουν αυτές οι εικόνες και πως έφτασε στο σημείο να ζητήσει δύο από τα σπίτια που έχουν εγκαταλειφθεί, όμως εισέπραξε αρνητικές απαντήσεις από τους ιδιοκτήτες.
"Έρχονται επισκέπτες από την Ευρώπη, οι οποίοι απορούν, για το πως ένα τέτοιο μέρος, με αυτή τη θέα, γνωρίζει τέτοια εγκατάλειψη", προσθέτει ο ίδιος.
Η ενημέρωση προς τους αρμόδιους φορείς
"Στις 20 Φεβρουαρίου, έστειλα ένα έγγραφο με το οποίο ενημέρωσα το Δήμο για την κατάσταση. Γνωρίζω, πως η μόνη ευθύνη του Δήμου, είναι να ενημερώσει την Πολεοδομία, στην οποία θα αποφασιστεί το τι μέλλει γενέσθαι".
"Ελπίζω να έχουμε σύντομα εξελίξεις, γιατί τα κτίσματα έχουν "πιεί" πολύ νερό και το καλοκαίρι που θα φουσκώσουν, ίσως έχουμε άσχημες εξελίξεις", λέει καταλήγοντας.
Εμείς, θα παρακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις για τα κτίσματα του Βαχού και δεσμευόμαστε πως θα επανέλθουμε με νέο ρεπορτάζ για τις δεκάδες ιστορίες που συνοδεύουν το μικρό αυτό χωρίο που βρίσκεται στις νότιες υπώρειες του όρους Δίκτη...
Σημείωση: Αν σε χωριά όπως ο Βαχός υπήρχαν καμιά δεκαριά "Ζερβουδάκηδες", τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά, σε ολόκληρη την Κρήτη. Είναι υπέροχες οι παραλίες μας, όμως υπάρχουν δεκάδες ορεινά ή ημιορεινά χωριά όπως ο Βαχός, που πραγματικά αξίζουν μια θέση στη βιτρίνα του νησιού. Αντ'αυτού, εισπράττουν την εγκαταλειψη και την αδιαφορία.
