Η Λαμπρή μιας άλλης εποχής...


Λαμπρόσκολα ήτονε και τότεσάς....
Στη ζωή ακόμη, αθρώποι που εδά, ανεζητιούνται....
Δεν είχαμε ρεύμα στο μετόχι, άρα, δεν είχαμε ψυγείο να συντηρούμε το καθετί μας... Από το Σαββάτο του Λαζάρου, στα σκαρβέλια του σωμαριού τα μαρτάρικά μας κι ομπρός ο κύρης, οπίσω η μάνα, να σύρνει εμένα από τη χέρα κι οι αδερφίδες μου μεσοσώμαρα.... Αναμεσώς στα καλολοΐδια τση γης μας, καλόφορτωμένα στσι μπάντες, να σοζυγιάζουνε να μη μπουμπουρίσει το χτήμα στο δύσκολο ζάλο τση Πλευράς...
Τ' ανέδιασμα στο "Τσιφέτο" και η πρώτη οπτική επαφή με το χωριό, ήδινε στον ενθουσιασμό φτερά και μασέ πέτα στσ' εφτά ουρανούς....
Κι άλλα κοπέλια ήθελα μαζωχτούνε, ασερνικά, θηλυκά, μικρότερα, μεγαλύτερα...
Να παίξομε πόλεμο στα δώματα, να κουβαλήσομε από τη βρύση του Βαρδή και τσ' άλλες βρύσες του χωριού, νερό με το σταμνί για να 'χει η μάνα να κάμει τη λάτρα, να σβήσει το βώλο τον ασβέστη, ν' ασπρίζει, να μυρίσει το χωριό.....
Και πόσο μου 'ρεσε να γροικώ τον ασβέστη να χοχλακά όντεν ήσβηνε!!!!!
Κι όλη τη μέρα ο κύρης να λείπει, να μη τον αφήνουνε οι έγνοιες τση γης του, (κι ας ήτονε λίγη) ή το μεροκάματο κι όσο κουρασμένος κι αν ήτονε αργά, εκαταστένουντονε να μη λείψει από τη λειτουργιά τω Παθών...
Όλοι μαζί, μικιοί μεγάλοι, γέροι, νιές, καθ' αργά εγεμίζανε τον Άη Γιώργη....
Πήχτρα στσ' ανθρώπους, με το ζόρε ήβανε το παπά Σπάρτη να περάσει, να σιμώσει στο κόνισμα του Χριστού και τση Μάνας Του, να τωσέ διαβάσει τ αγιωτικά χαρθιά που εβάστα στη χέρα του...
Κι εγώ.... κοπελάκι, εκουράζουμουνε να στέκω....
-"Ε! Μπαμπά.... Εκουράστηκα"...
-"Ε. Κάτσε εκειέ, στα πόδια μου"...
Κι εγύριζα κι εκάθουμουνε στα σκολινά του υποδήματα, σχεδόν χάμαι χάμαι....
Κι όλο κοπελίστικη περιέργεια τον ερώτουνα..
-"Ιντα ναι κειονέ; Γιάντα ναι ετσέ κειονέ; Γιάντα έχει το πανί ο Χριστός μόνο στα σκέλια του κι ο αποδέλοιπος είναι γδυμνός;"...
Και σαφή είχε το σωστό λόγο να μου δώσει...
Να μ' αρμηνέψει, να μου εξηγήσει, να ικανοποιήσει την κάθε μου απορία...
Κι ήρχουντονε η Μεγάλη Πέμπτη...
-" Να πάμε ν ακούσομε τα δώδεκα Ευαγγέλια...
Όλα τα πάθη τα λέει εκειά"...
Και να ρθει η Μεγάλη Παρασκή....
-"Απόψε λένε τα εγκώμια"...
Κιανείς δεν εγέλα.... Πολλοί νομάτοι, γέροι και γρες, εκλαίγανε κιόλας....
-"Ο Χριστός μωρέ!! Επόθανε.... Αθρώποι τονε σκοτώσανε"....
Άντε δα να βάλει ο νους μου, ο κοπελίστικος γιάντα τονε σκοτώσανε οι αθρώποι...
Ντα, ήβανε ο νους μου ο κοπελίστικος, γιάντα εσκοτώσανε τσ' ανθρώπους του χωριού οι Γερμανοί;
Ντα, ήβανε ο νους μου ο κοπελίστικος, γιάντα εγώ δεν είχα παππού;
Ντα, ήβανε ο νους μου ο κοπελίστικος, γιάντα ο κύρης μου, δεν είχε κύρη;
Ντα, ήβανε ο νους μου ο κοπελίστικος, γιάντα η κουφή λαλά μου, εφώρειε μόνο μαύρα;
Κι εκειά στη μαύρη σκοτεινιά, άντρες γεροί, εσηκώνανε τον επιτάφιο, τα εξαπτέρυγα εμπαίνανε ομπρός, ο παπάς εκλούθα με το ευαγγέλιό του κι από πίσω όλοι.... Μα όλοι!!!!!
Να πρωτοπάμε στον Άγιο Νικόλαο, να μνημονέψομε τσ' αποθαμμένους, να τωσέ πούμε πως έρχεται ο Χριστός και να τον υποδεχτούνε καθώς του πρέπει... Να του πούνε, να μασέ συγχωρέσει, που τονέ Σταυρώσαμε...
Και νηστικοί όλη τη μέρα!!!!
Κι ας είμαστε κοπέλια.... Ο χαλουβάς, καλός ήτονε, γλυκύς ο παντέρμος, μα δε με στέλειωνε....
Από τότεσας εσιχάθηκα τσοι πατάτες τσοι βραστές.....
Κι ύστερα.... Την άλλη μέρα.... Μεγάλο Σαββάτο!!!!!!
Στο σβούρο εμπαίναμε όλα τα κοπέλια του χωριού να μαζώξομε ξύλα για τη φουνάρα!
Αποσπέρας, συχώρεση εζυγώναμε του Χριστού και την άλλη μέρα, εκλέφταμε τς αγκαλιές από τω χωριανώ τα δώματα, τ' αχίρια και τσ' αυλές, να τα ντανιάσομε, να τα χτίσομε, να τα δούμε να κεντούνε αργά, μαζί με τον Ιούδα... Τον κερατά που πρόδωσε το Χριστό....
Πολλές φορές, μασε πιάνανε οι νοικοκύριδες και οι νοικοκεράδες στη κλεψά τω ξυλώ τως, εμαλώνανε μας τάχατες μα..... Με το γέλιο!!!!
Εμείς του μπάρμπα Φίλιππα το δώμα το ρημάζαμε....
Κι ο κύρης μου, δεν επήγενε ποθές....
Ήπρεπε να σφάξει το ρίφι....
Να διαλέξει τ άντερα, να τα πλύνει η μάνα, να τυλίξει τα γαρδούμια, να τηγανίσει το σκωτάκι, να ετοιμάσει το τραπέζι αργά, μετά το σκόλασμα τση λειτουργιάς, να κάτσουμε να φάμε επιτέλους!!!!!!!!
Δυο μέρες νηστικοί για να μεταλάβομε στην Ανάσταση.... Στσοι δυο τη νύχτα.... Η καλύτερη μεταλαβωσά!!!!!
Κι η θεία η Ελπίδα....
Πριχού βάλει τ Άγιο Φως στο σπίτι, ήπρεπε να κάψει ένα κλαδί αχινοπόδι στην αυλή...
-"Να κάψει τον Πιλάτο, όξω να μη πιλατεύει το σπίτι όλο το χρόνο"......
Κι ήτονε όμορφοι οι χρόνοι, αδερφέ μου τότεσας......
Κι εξημέρωνε Κυριακή!!!!!
Πάλι κρέας ήπρεπε να φάμε.....
Ρίφι στα κάρβουνα..... Ρίφι στο φούρνο του μπάρμπα τ' Αθανάση....
Και το Φως το Άγιο νάφτει στο καντήλι με τα κονίσματα....
Σημείωση: 1) Η φωτογραφία του Μανώλη Σπανάκη, είναι από την Ανάσταση στην Αγία Αικατερίνη Άνω Βιάννου.
2) Η ασπρόμαυρη φωτογραφία στο σώμα του κειμένου είναι από το Φωτογραφικό Αρχείο του Μανώλη Σπανάκη. Ο αείμνηστος Παπά Σπάρτης και πολλοί συγχωριανοί του.