75 χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα, η Βιάννος στέλνει το ίδιο μήνυμα: «Ακούστε τη φωνή της Βιάννου»!
Στις 7 Ιανουαρίου 1946,η Εφημερίδα «Νέος Δρόμος» που εξέδιδε το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας φιλοξενούσε στην πρώτη σελίδα ένα εξαιρετικό άρθρο του αείμνηστου Νικολάου Εμμ. Κατσαράκη.
Στο εν λόγω άρθρο περιγράφεται το δράμα που βίωνε ο εναπομείνας πληθυσμός της Επαρχίας Βιάννου.
Οι άνθρωποι που απόμειναν από τις εκτελέσεις, περιπλανήθηκαν στα γειτονικά χωριά της επαρχίας Βιάννου και όταν αποφάσισαν να επιστρέψουν στα χαλάσματα που άφησαν πίσω τους οι Γερμανοί κατακτητές, είχαν εκτός της αφόρητης πείνας, να αντιμετωπίσουν και τις αντίξοες καιρικές συνθήκες του χειμώνα.
Όπως αναφέρει στο άρθρο του ο Νίκος Κατσαράκης, ο οποίος να σημειωθεί είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιστασιακή δράση των Βιαννιτών, ενώ οι κάτοικοι τριγυρνούν πεινασμένοι και ρακένδυτοι, τα ρούχα που έστελνε η ΟΥΝΡΑ πωλούνταν στη μαύρη αγορά!
Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, ο διορισμένος κυβερνητικός νομάρχης δεν έδινε καμιά απολύτως σημασία!
Ο κύριος τίτλος του άρθρου ήταν:
«Ακούστε τη φωνή της Βιάννου», ενώ στον υπότιτλο αναφέρονταν τα ακόλουθα: «Η ηρωική επαρχία σε πλήρη εξαθλίωση, Φαντάσματα που κατοικούνε σε τρώγλες. Η πείνα, η γύμνια και το κρύο θερίζουν τον πληθυσμό. Ο Νομάρχης Ηρακλείου παρακολουθεί αδιάφορα το δράμα. Τα είδη της Ούνρα πωλούνται στη Μαύρη Αγορά».
Ολόκληρο το άρθρο-ντοκουμέντο έχει ως εξής:
«Στα καμμένα και λεηλατημένα χωριά της ηρωικής επαρχίας Βιάννου-Κρήτης έχουν στοιβαχθεί 13-15 χιλιάδες αγρότες. Ο χειμώνας και το κρύο έφτασε και οι δυστυχισμένοι κάτοικοι έμειναν εγκαταλειμμένοι στις τρώγλες κάτω από τις προσωρινές στέγες.
Από τον Σεπτέμβρη άρχισαν να φτιάχνουν κάτι μικρά σπιτάκια που στο καθένα μένουν 5-10 κυρτά κορμιά από τις κακουχίες, τα περισσότερα ορφανά. Ενώ υπάρχουν δάση δεν έχουν οι αγρότες ζώα και εργαλεία για να κόψουν και να μεταφέρουν ξύλα για τις ανάγκες τους. Μόνο με τα χνώτα τους όπως είναι στοιβαγμένοι ζεσταίνονται.
Οι μητέρες γυμνές και κακομοιριασμένες με τα στήθια ζαρωμένα σφίγγουν τα ωχρά και πρασινόμορφα παιδάκια, που δεν έχουν δύναμη να κλάψουν στην αγκαλιά τους. Και στη γωνιά βλέπει κανείς μια γριά που έχασε τα που παιδιά της που τουφέκισαν οι κατακτητές.
Οι άνδρες πρόωρα γερασμένοι φορούν ράκη και οι πιο πολλοί ξυπόλυτοι και τα παιδιά μ’ ένα ρούχο μονοκόμματο, χιλιομπαλωμένο και με τις μελανιασμένες από το κρύο σάρκες να φαίνονται. Οι γυναίκες και τα κορίτσια φορούν τρύπια και σάλια και ρούχα με μαύρο μανδήλι, περήφανα στο κεφάλι, γιατί εκτέλεσαν το πατριωτικό τους καθήκον.
Ο περισσότερος κόσμος κοιμάται νηστικός και το κρύο και ο βοριάς κατεβαίνουν δαιμονισμένα από τη Δίκτη, το βουνό που δεσπόζει σ’ όλη την επαρχία μας. Τι θα γίνει ο κόσμος αυτός; Πώς θα περάσει το χειμώνα; Αφού έχασε όλα του τα πράγματα και καταστράφηκαν όλα τα πράγματά του. Ως τώρα οι κάτοικοι ζούσαν σε γειτονικά χωριά.
Οι μεταδεκεμβριανές κυβερνήσεις και οι τοπικές αρχές έδειξαν εγκληματική αδιαφορία για τα πυροπαθή χωριά της επαρχίας Βιάννου. Γιατί χρησιμοποιούν δύο μέτρα και δύο σταθμά; Αλλού μοιράσθηκαν ρούχα και ιδρύθηκαν λαϊκά ιατρεία και παιδικά συσσίτια. Οι πυροπαθείς όμως και ολότελα κατεστραμμένοι αγρότες της επαρχίας Βιάννου υποφέρουν χωρίς καμιά προστασία και μέριμνα άστεγοι, γυμνοί και πεινασμένοι.
Ο Νομάρχης Ηρακλείου, αντί να φροντίσει για τους πυροπαθείς παρασύρεται από παρασκηνιακές κλίκες και υποστηρίζει δοσίλογα στοιχεία, τους ψεύτες και εκμεταλλευτές. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ διάφορα πρόσωπα από το εξωτερικό και το εσωτερικό επεσκέφθηκαν την ματωβαμμένη Βιάννο, ο κ. νομάρχης που ήρθε στο Ηράκλειο μετά από την απελευθέρωση, δεν νοιάστηκε να πάγει για να αντιληφθεί επιτόπια τις ανάγκες των πυροπαθών όπως τον παρεκάλεσαν μάλιστα αυτοί.
Σε μια επιτροπή τους μάλιστα δήλωσε: «Τι με θέλετε; Τίποτε δεν έχω να σας δώσω».
Και όμως η Ούνρα στέλνει τόσα ρούχα που πωλούνται στη μαύρη αγορά. Ο κ. νομάρχης όμως δεν ενδιαφέρεται για τους ηρωικούς πυροπαθείς, ενώ ο ίδιος έχει θέρμανση και μέσα στο αυτοκίνητό του.
Δίχως υπερβολές, η κόλασις του Δάντη ωχριά μπροστά στην οικτρή και βασανισμένη κατάσταση της Βιάννου. Από μέρους των πυροπαθών υψώνουμε φωνή διαμαρτυρίας για την εγκατάλειψή τους.
Βιάννος Δεκέμβρης 1945
Νικόλαος Εμμ. Κατσαράκης
Σύμβουλος στην Ένωση Συνεταιρισμών Ηρακλείου Κρήτης
