Με κατάνυξη παρακολουθούν οι πιστοί τις ακολουθίες που τελούνται τη Μεγάλη Εβδομάδα και ταυτόχρονα ετοιμάζονται για τη μεγάλη γιορτή της ημέρας του Πάσχα. Τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές ασχολούνται με το βάψιμο των αβγών.
Το τσούγκρισμα των κόκκινων αβγών γίνεται μετά το άκουσμα του "Χριστός Ανέστη". Το έθιμο είναι χαιρετιστήριο, αλλά κρύβει ένα μικρό ανταγωνισμό, αφού ο νικητής του τσουγκρίσματος είναι μεταφορικά και ο πιο γερός.
Κατά τη λαϊκή παράδοση, όταν ανακοίνωσαν την ανάσταση του Χριστού κανένας δεν το πίστεψε. Μια γυναίκα που κρατούσε ένα καλάθι με αβγά φώναξε: "Μπορεί τα αβγά αυτά να γίνουν κόκκινα;". Και, σαν από θαύμα, τα αβγά κοκκίνισαν. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, τα αβγά βάφονται κόκκινα συμβολίζοντας το αίμα του Χριστού.
Οι ερμηνείες στην περίπτωση των πασχαλινών αβγών είναι πολλές. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το αβγό συμβολίζει την ανανέωση της ζωής. Το χρώμα έχει τις ρίζες του είτε σε προχριστιανικούς θανάτους θεών, είτε στο αίμα του εβραϊκού προβάτου, είτε, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, στο αίμα του Χριστού.
Μια άλλη ορθολογικότερη ερμηνεία είναι ότι το περίσσευμα των αβγών την εποχή αυτή, λόγω της νηστείας της Σαρακοστής, αλλά και της αύξησης στις γέννες των πουλερικών, δημιουργούσαν "απόθεμα" στα νοικοκυριά. Έτσι, φυλάσσονταν για το Πάσχα και δωρίζονταν στα παιδιά, είτε την Πρωτομαρτιά για τα κάλαντα με τα χελιδονίσματα, είτε το Σάββατο του Λαζάρου, είτε τη Μ. Πέμπτη, είτε την Κυριακή του Πάσχα. Μάλιστα, σε κάποιες περιοχές, τα αβγά στολίζονταν με λουλούδια, βάφονταν με διάφορα χρώματα, ή έμεναν λευκά, όταν η οικογένεια είχε πένθος. Η έννοια αυτή του αβγού-δώρου οδήγησε στην εμπορική του "εκμετάλλευση", με αβγά από σοκολάτα ή καραμέλα, ή αυγά-παιχνίδια.
Χρωματιστά αβγά και ιδίως κόκκινα, συναντάμε και στην Κίνα τον 5ο αιώνα για γιορταστικούς σκοπούς. Επίσης και στην Αίγυπτο τον 10ο αιώνα. Χριστιανοί και Μωαμεθανοί τα χρησιμοποιούσαν τον 17ο αιώνα στην Μεσοποταμία, στην Συρία και αργότερα στην Περσία και στην χερσόνησο του Αίμου. Μερικοί θεωρούν πιθανό ότι τα κόκκινα αβγά του Πάσχα διαδόθηκαν μέσω κάποιου αρχαίου εθίμου των Καλανδών σε όλη την Ευρώπη και Ασία μέχρι και τη Κίνα και ότι ξεκίνησαν από την Αίγυπτο.
Το βάψιμο των αβγών γίνεται με μία ορισμένη εθιμοτυπία. Σε πολλά μέρη, όχι μόνο ο αριθμός των αυγών είναι ορισμένος αλλά και τα υλικά της βαφής. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας το δοχείο μέσα στο οποίο θα βαφούν τα αβγά πρέπει να είναι καινούργιο και η βαφή δεν πρέπει ούτε να χυθεί, ούτε να την βγάλουν από το σπίτι.
Όλα τα κόκκινα αβγά δεν έχουν την ίδια ιδιότητα. Θαυματουργές ιδιότητες έχει κυρίως το πρώτο αυγό και συνήθως το βάζουν στο εικονοστάσιο του σπιτιού. Το λεγόμενο "αβγό της Παναγιάς" το χρησιμοποιούν οι γυναίκες για να ξεματιάζουν τα παιδιά. Εξαιρετικές ιδιότητες έχουν και τα "ευαγγελισμένα αβγά", δηλαδή τα αβγά που έχουν λειτουργηθεί στην εκκλησία. Τα τσόφλια των ευαγγελισμένων αβγών τα ρίχνουν συνήθως στους κήπους και στις ρίζες των δένδρων για να πιάσουν οι καρποί.
Το βάψιμο των αβγών
Πλένουμε τα αβγά και τα σκουπίζουμε. Εάν τα έχουμε στο ψυγείο, τα αφήνουμε να πάρουν τη θερμοκρασία του δωματίου για να μη σπάσουν. Βάζουμε δυόμισι λίτρα νερό στην κατσαρόλα και, αφού βράσει, ρίχνουμε δύο φακελάκια μπογιά (για 50 αβγά) και προσθέτουμε μισό φλιτζάνι του τσαγιού ξίδι. Στη συνέχεια, τοποθετούμε προσεκτικά ένα ένα τα αβγά στην κατσαρόλα. Τα αφήνουμε να βράσουν δέκα λεπτά και τα βγάζουμε προσεκτικά. Με ένα πανάκι τα αλείφουμε με λάδι και κατόπιν τα σκουπίζουμε.
Το στΟλισμα των αβγΩν με φΥλλα και λουλοΥδια
Έχουμε μαζέψει διάφορα λουλούδια (κατά προτίμηση, μαργαρίτες) και φυλλαράκια. Παίρνουμε τούλι από μπομπονιέρες σε τέτοιο μέγεθος, ώστε να μπορεί το ύφασμα να τυλιχτεί και να δεθεί γύρω από κάθε αβγό. Τοποθετούμε πάνω στο αβγό το λουλούδι ή το φύλλο ή και τα δύο μαζί και στη συνέχεια τυλίγουμε το αβγό με το ύφασμα σφιχτά και το δένουμε με μία κλωστή. Όταν ετοιμάσουμε με αυτό τον τρόπο όσα αβγά θέλουμε, τα βάζουμε στην κατσαρόλα όπου έχουμε ήδη βράσει το νερό με την μπογιά και το ξίδι και τα βάφουμε όπως αναφέρεται παραπάνω.
Ύστερα από δέκα λεπτά, τα βγάζουμε με προσοχή και κόβουμε την κλωστή. Αφαιρούμε το ύφασμα, τα λουλούδια και τα φύλλα. Το αβγό έχει βαφτεί κόκκινο και έχει διακοσμηθεί με άσπρα σχέδια λουλουδιών και φύλλων.
Τα αλείφουμε με λάδι και κατόπιν τα σκουπίζουμε.
Το Βάψιμο των αβγών με φλούδες κρεμμυδιού
Έχουμε μαζέψει φλούδες από ξερά κρεμμύδια. Παίρνουμε τούλι από μπομπονιέρες σε τέτοιο μέγεθος, ώστε να μπορεί το ύφασμα να τυλιχτεί και να δεθεί γύρω από κάθε αβγό. Καλύπτουμε όλο το αβγό ή μερικώς με φλούδες κρεμμυδιού και στη συνέχεια το τυλίγουμε με το ύφασμα σφιχτά και το δένουμε με μία κλωστή.
Όταν ετοιμάσουμε με αυτό τον τρόπο όσα αβγά θέλουμε, τα βάζουμε στην κατσαρόλα όπου έχουμε ήδη βράσει το νερό με την μπογιά και το ξύδι και τα βάφουμε όπως αναφέρεται παραπάνω.
Έπειτα από δέκα λεπτά, τα βγάζουμε με προσοχή και κόβουμε την κλωστή. Αφαιρούμε τις φλούδες κρεμμυδιού. Τα αβγά έχουν πάρει διάφορες αποχρώσεις. Τα αλείφουμε με λάδι και κατόπιν τα σκουπίζουμε.
