Το Αρκαλοχώρι των παιδικών χρόνων της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα

Κείμενο της Μαργαρίτας Πουρνάρα

Η ζωή τα φέρνει παράξενα ορισμένες φορές και οι ωραίες στιγμές μπλέκονται αξεδιάλυτα με τις δυσάρεστες. Για τη Δευτέρα είχαν προγραμματιστεί τα εγκαίνια της λαμπρής έκθεσης στο Λούβρο, που ήρθε έπειτα από εξουθενωτική προετοιμασία από την πλευρά της Εθνικής Πινακοθήκης και της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα. Η διευθύντρια πρωτοστάτησε στην υλοποίηση αυτού του μεγάλου εκθεσιακού γεγονότος με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Ωστόσο, λίγες μόνο ώρες πριν από την κοπή της κορδέλας και την προσωπική ξενάγηση του πρωθυπουργού και του ζεύγους Μακρόν, ο σεισμός έπληξε την ιδιαίτερη πατρίδα της, τον τόπο όπου γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά της χρόνια, το Αρκαλοχώρι της Κρήτης.

«Ευτυχώς, όλοι οι συγγενείς είναι καλά, όμως το εκκλησάκι που είναι δίπλα στο σπίτι και στο κτήμα, ο Προφήτης Ηλίας, γκρεμίστηκε προκαλώντας τον τραγικό θάνατο ενός ανθρώπου», μου έλεγε από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, καθώς βρίσκεται ακόμα στο Παρίσι. «Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι εκεί ακριβώς έχει εντοπισθεί και ένα ιδιαίτερα σημαντικό σπήλαιο, που πήρε το όνομά του από τον ναό και είχε σφραγιστεί από τότε που ήμουν παιδί, όμως είχε δώσει κατά το παρελθόν σπουδαία ευρήματα.

Η οροφή του σπηλαίου πρέπει να κατέρρευσε από την προϊστορική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Θυμάμαι να παίζω σε αυτά τα χώματα με τους συνομηλίκους μου και να βρίσκουμε συνεχώς αρχαία όστρακα. Θεωρώ ότι αυτός ήταν και ο λόγος που έγινα αρχαιολόγος», λέει η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, που τρέφει πολύ μεγάλη αγάπη για το χωριό της.

Απόκριες στο κρητικό χωριό, δεκαετία του 1950.

Αποτελεί ένα από τα κεφαλοχώρια της περιοχής και το όνομά του βγαίνει από τον «άρκαλο», ένα είδος ασβού: «Ο πληθυσμός έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά πάντοτε το μέρος αυτό είχε ζωή, διότι κάθε Σάββατο διοργανώνεται εκεί ένα μεγάλο παζάρι που έχει ό,τι μπορεί να φανταστεί ο νους, με παραγωγούς να έρχονται από τα γειτονικά χωριά για να πουλήσουν τα προϊόντα τους», εξηγεί στη στήλη. «Η καλλιέργεια της γης είναι κάτι που έμαθα και εγώ από παιδί. Ο πατέρας μου αρχικά είχε βάλει αμπέλια, όμως μετά γέμισε το κτήμα μας με ελιές. Εχω δουλέψει το χώμα, μεγάλωσα με τους κύκλους των εποχών, τις εναλλαγές του καιρού. Η αλήθεια είναι ότι, όπως συμβιώναμε με τη φύση, είχαμε μάθει να ζούμε με τον φόβο του σεισμού. Αλλά αυτό που συνέβη φάνηκε στους κατοίκους εντελώς αναπάντεχο».

Αρκαλοχώρι 1963, καφενείο Κοκκολάκη.

Στο Αρκαλοχώρι η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο και μέντορα, Δημήτρη Πλάκα, ο οποίος είχε μετατεθεί εκεί ως δάσκαλος. Ηταν ο άνθρωπος που της άλλαξε τη ζωή μυώντας τη στα γράμματα και στην τέχνη

Πηγή: Καθημερινή