Την ερχόμενη Δευτέρα 13 Ιουνίου, εορτή του Αγίου Πνεύματος, γιορτάζει το φερώνυμο ξωκλήσι που βρίσκεται στο Οροπέδιο του Ομαλού, στο Δήμο Βιάννου
Είναι πλέον θεσμός και την ημέρα εορτής του Αγίου Πνεύματος, ο Δήμος Βιάννου εορτάζει τη Φύση και την Αντίσταση.
Το Οροπέδιο του Ομαλού είναι από μόνο του ένας ύμνος στην ομορφιά της Φύσης. Ταυτόχρονα όμως είναι ένας χώρος που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Εθνική Αντίσταση.
Οι βουνοκορφές της Δίκτης φιλοξένησαν μεγάλο αριθμό αντάρτικων δυνάμεων, ενώ τα μιτάτα περιοχής παρείχαν σημαντικότατες υπηρεσίες στους αντάρτες.
Λίγες ημέρες μετά τη Μάχη της Σύμης και τα τραγικά γεγονότα που ακολούθησαν για τα χωριά της Βιάννου, μια μικρή ομάδα ανταρτών έφυγε από το λημέρι και διαμέσου του Οροπεδίου του Ομαλού, κατευθύνονταν προς τα χωριά τους στη Μεσαρά. Εκεί όμως έπεσαν σε ενέδρα Γερμανικού αποσπάσματος.
Από την ανταλλαγή πυροβολισμών έπεσαν νεκροί οι Βασίλης Μαυρόκωστας (27 ετών), Μανώλης Καλλέργης (21 ετών), και συλλαμβάνονται οι Μανώλης Λυδάκης (27 ετών), Χαράλαμπος Παχάκης (25 ετών) και Γιώργος Μουλουδάκης (22 ετών), ενώ τραυματίστηκε ο 29χρονος Χαράλαμπος Τσουρακάκης, ο οποίος διέφυγε αλλά τον κατέδωσε την επομένη ένας προδότης και συνελήφθη. Και οι τέσσερις οδηγήθηκαν στις φυλακές Αγιάς Χανίων όπου και εκτελέστηκαν!!!
Οι μόνοι που γλίτωσαν ήταν ο 40χρονος Στέργιος Πιτσιδιανός και ο 24χρονος Ζαχαρίας Σχοιναράκης.
Κάθε χρόνο, λοιπόν, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, τελείται το μνημόσυνο των πεσόντων στη Μάχη του Ομαλού και κατατίθενται στεφάνια από τους επισήμους.
Αμέσως μετά στα μιτάτα του Οροπεδίου προσφέρεται κέρασμα στους επισκέπτες.
Απλό κι απέριττο το πρώτο ξωκλήσι του Αγίου Αγίου Πνεύματος κτίστηκε για τις θρησκευτικές ανάγκες των κτηνοτρόφων του Οροπεδίου
Με πρωτοβουλία του Αντιδημάρχου κ. Χαρίλαου Τριγωνάκη, στις φετινές εκδηλώσεις θα λάβουν μέρος και τα περίφημα γιοργαλίδικα άλογα!
Για όλους όσοι δεν γνωρίζουν τα Γιοργαλίδικα άλογα, γνωστά και ως Άλογα της Μεσσαράς, είναι καθαρή ράτσα που ζει μόνο στην Κρήτη και μάλιστα θεωρείται η αρχαιότερη φυλή αλόγου και χρονολογείται από την Προμινωική Εποχή!
Αξίζει να αναφερθεί ότι το Οροπέδιο του Ομαλού, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1970, φιλοξενούσε μεγάλο αριθμό αλόγων και μουλαριών!
Αψευδής μάρτυρας οι φωτογραφίες που παραθέτουμε που προέρχονται από το φωτογραφικό αρχείο της καλής φίλης κ. Ελίνας Κονσολάκη.
Ευθύς μετά που η θερμοκρασία το επέτρεπε, τα άλογα και τα μουλάρια αφήνονταν εντελώς ελεύθερα στον κάμπο του Οροπεδίου προκειμένου να ξεκουραστούν και να ανακτήσουν δυνάμεις αφού ήταν καταπονημένα από τις επίπονες εργασίες του χειμώνα, που ήταν το όργωμα, αλλά κυρίως η μεταφορά ελαιοκάρπου στις φάμπρικες και στα λιοτρίβια.
Στο Οροπέδιο, εκτός από άφθονο νερό, υπήρχε και παχυντική χορτονομή αλλά και δέντρα για να αποσκιάσουν!
Όσοι λοιπόν ανηφορίσετε την ερχόμενη Δευτέρα για να λειτουργηθείτε στο εορτάζον ξωκλήσι του Αγίου Πνεύματος, θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε από κοντά και τα καλπάζοντα περίφημα Γιοργαλίδικα άλογα της Κρήτης!
