Στον Άγιο των Χριστουγέννων, που φέρνει τα δώρα στα παιδιά, έχουν αποδοθεί ανά τον κόσμο πολλά ονόματα. Σήμερα αναφερόμαστε σε αυτόν ως «Άγιο Βασίλη», όμως η ιστορία του ξεκινάει από τον Άγιο Νικόλαο...
Όπως διαβάζουμε στο tvxs.gr, ο Άγιος Νικόλαος ή Santa Claus (σύντμηση του Santa Nicolaus), όπως ονομάζεται στην Αμερική, γεννήθηκε στην Λυκία το 270 μ.Χ.. Ήταν γόνος πλούσιας οικογένειας. Οι γονείς του πέθαναν λόγω επιδημίας όταν εκείνος ήταν ακόμα μικρός. Μετά από αυτή την τραγωδία, ο Νικόλαος κληρονόμησε μια μεγάλη περιουσία, την οποία σύμφωνα με την παράδοση διέθεσε για να ανακουφίζει φτωχούς, άπορα και ορφανά και για αυτό αναγνωρίστηκε ως προστάτης των παιδιών. Παράλληλα η παράδοση τον συνδέει και με θαύματα που σχετίζονται με ανθρώπους που κινδύνευσαν στη θάλασσα και για αυτό αναγνωρίστηκε επίσης και ως προστάτης των ναυτικών.
Αξίζει να σημειωθεί πως στην Αρχαία Ελλάδα ο Ποσειδών, ο Θεός του υγρού στοιχείου εορταζόταν στις 18 Δεκεμβρίου (όπως ο άγιος Νικόλαος στο παλαιό ημερολόγιο της εκκλησιαστικής παράδοσης). Είναι επομένως προφανές ότι η παράδοση των εορτών του Ποσειδώνα που σχετίζονται με τη θάλασσα και τους ναυτικούς έχει περάσει μέσα στους αιώνες και έχει αναδειχθεί ως χριστιανική εορτή προς τιμήν ενός αγίου της εκκλησίας ο οποίος είναι προστάτης των ναυτικών και συνέχεται με τη θάλασσα. Η τακτική να τοποθετείται σε μια ημερομηνία «παγανιστικής» εορτής μια χριστιανική εορτή αντίστοιχου θέματος ακολουθείται σχεδόν σε όλες τις χριστιανικές εορτές, και σχετίζεται με την επιδίωξη της Εκκλησίας για εξάπλωση και καθιέρωση του Χριστιανιμού ως επίσημη θρησκεία.
Ο Άγιος Νικόλαος αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο και τελικά τιμήθηκε με το αξίωμα του Ιερέα στα Πάταρα και στη συνέχεια με το αξίωμα του αρχιεπισκόπου Μύρων. Για το κήρυγμά του συνελήφθη από τους τοπικούς άρχοντες, όταν όμως ανήλθε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Κωνσταντίνος απελευθερώθηκε μαζί με όλους τους χριστιανούς και επανήλθε στο αρχιεπισκοπικό θρόνο.
Από που προέρχεται η παράδοση με τα δώρα;
Ο Νικόλαος, σύμφωνα με την παράδοση, προσέφερε δώρα και χρήματα στους συνανθρώπους του. Σε μία από τις πιο διάσημες ιστορίες που μιλούν για αυτόν, ο Νικόλαος έμαθε για έναν φτωχό άνθρωπο, ο οποίος είχε 3 κόρες αλλά δεν μπορούσε να πληρώσει για την προίκα τους. Με τον κίνδυνο να καταφύγουν στην πορνεία, ο Νικόλαος αποφάσισε να καλύψει ο ίδιος το απαραίτητο χρηματικό ποσό, πετώντας 3 πουγκιά γεμάτα χρυσά νομίσματα, ένα για την καθεμία από το παράθυρο του σπιτιού τους. Αυτή η μυστική προσφορά δώρων στα σπίτια των άλλων ανθρώπων μέσα στο σκοτάδι διαμόρφωσε την παράδοση του Άγιου Βασίλη.
Πότε γιορτάζει ο Αγ. Νικόλαος;
Ο Αγ. Νικόλαος γιορτάζει την ημερομηνία του θανάτου του, 6η Δεκεμβρίου, σε πολλές περιοχές του κόσμου. Πέθανε το 343 σε ηλικία 73 ετών. Οι καλόγριες το μεσαίωνα λέγεται ότι άφηναν ανώνυμα, καλάθια με φαγητά και ρούχα στις πόρτες αυτών που είχανε ανάγκη. Επίσης οι ναύτες επισκεπτόντουσαν λιμάνια κατά τις γιορτές που διοργανώνονταν προς τιμή του Αγ. Νικολάου, όπου έδιναν μικρά δώρα στα παιδιά, κρατώντας τα μεγάλα για τα Χριστούγεννα.
Γιατί ο Άγιος Νικόλαος έχει συνδεθεί με την παραμονή των Χριστουγέννων;
Φαίνεται πως για αυτό ευθύνεται η λογοτεχνία. Το 1821 το πρώτο λιθογραφημένο βιβλίο στην Αμερική, «Ο φίλος των παιδιών», συμπεριλάμβανε μια ιστορία για τον Santa Claus και εκτιμάται ότι είναι η πρώτη που θέλει τον Άγιο να επισκέπτεται τα παιδιά την παραμονή των Χριστουγέννων. Το ποίημα The night before Christmas ή A visit from St Nicholas, όπως έγινε στην αρχή γνωστό, το οποίο εμφανίστηκε λίγο αργότερα το 1823 συνέβαλε προς αυτή την δοξασία. Το ποίημα, το οποίο είναι χαρακτηριστικό των Χριστουγέννων, ήθελε τον Άγιο Νικόλαο να επισκέπτεται τον κόσμο και να προσφέρει δώρα.
Για πιο λόγο έχει κόκκινο κοστούμι;
Αν και η πλειοψηφία θεωρεί ότι η Coca-Cola διαμόρφωσε την μορφή του Santa Claus ή του δικού μας Αγίου Βασίλη ντυμένο στα κόκκινα, αυτό δεν αληθεύει στην πραγματικότητα. Η αλήθεια είναι ότι αυτή η εικόνα του Αγίου Βασίλη είχε παρουσιαστεί πολύ πιο πριν από τον εικονογράφο Τόμας Νεστ το 1869, ενώ η Coca-Cola λάνσαρε αυτές τις διαφημίσεις το 1931.
