Αποτελεί ένα από τα κορυφαία έργα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα έμμετρο μυθιστόρημα σε δεκαπεντασύλλαβο με ομοιοκατάληκτους στίχους.
Γράφτηκε στη Σητεία και στο Ηράκλειο γύρω στο 1600 μ.Χ., στην ακμή της Κρητικής Αναγέννησης, η οποία δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα τις αναγεννησιακές σχολές της Δύσης.
Αφηγείται τον μεγάλο έρωτα του Ερωτόκριτου, του νέου που είχε τόσες χάρες, αλλά δεν ήταν βασιλόπουλο, και της βασιλοπούλας Αρετούσας.
Ο έρωτας, το κονταροχτύπημα, ο κρυφός δεσμός και η εξορία του Ερωτόκριτου, η φυλάκιση της Αρετούσας και ο ηρωισμός του Ερωτόκριτου, η δοκιμασία της πίστης και η νίκη της αγάπης.
Έρωτας, παλικαριά, δοκιμασία, πόλεμος, λύτρωση.
