Tη δημιουργία «Ιδρύματος Μίκης Θεοδωράκης», ενός ανώτατου Πνευματικού Ιδρύματος στην Κρήτη, με παγκόσμια εμβέλεια, σχεδιάζει ο Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων Μίκη Θεοδωράκη.
Όπως αναφέρει ο εντολοδόχος του Μίκη Θεοδωράκη και Πρόεδρος του Συλλόγου, Γιώργος Αγοραστάκης:
"Έχοντας την εντολή από το Μίκη Θεοδωράκη -ο υπογράφων Γιώργος Αγοραστάκης μετά της κ. Ρένας Παρμενίδου- και το αποκλειστικό και μόνο (εμείς) δικαίωμα να χρησιμοποιήσομε το όνομά του (σύμφωνα με την διαθήκη του), κίνησα την διαδικασία για την δημιουργία «Ιδρύματος Μίκης Θεοδωράκης» στην Κρήτη όπου και βρίσκεται η αιώνια κατοικία του.
Ένα χρόνο μετά το θάνατό του και ακολουθώντας τις οδηγίες του πήρα την πρωτοβουλία για την σύσταση του Ιδρύματος και απευθύνθηκα στους θεσμικούς εκπροσώπους της Πολιτείας, προτείνοντάς τους τα βασικά χαρακτηριστικά του Ιδρύματος και ζητώντας τους να συναποτελέσουν Επιτροπή Πρωτοβουλίας για την δημιουργία του.
Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει τύχει εν ζωή της καθολικής αναγνώρισης των Ελλήνων ως ο αγωνιστής της ελευθερίας και της δημοκρατίας και ο κορυφαίος του νεοελληνικού πολιτισμού. Την θέση αυτή κατέκτησε με το έργο και την δράση του. Μαζί, έχει τύχει και της διεθνούς αναγνώρισης και επιβράβευσης. Υπήρξε ο πρεσβευτής του Ελληνικού Πολιτισμού και ο επιφανέστερος όλων των Ελλήνων σ’ όλο τον κόσμο.
Εξ αυτών συνάγεται ότι ένα πνευματικό Ίδρυμα με το όνομα «Μίκης Θεοδωράκης» πρέπει να έχει εθνικό χαρακτήρα και διεθνή εμβέλεια.
Η πρόταση που διατύπωσα σε όλους τους θεσμικούς εκπροσώπους της Πολιτείας συνοπτικά έχει ως εξής: το Ίδρυμα πρέπει να είναι Κοινωφελές και να υπόκειται σε δημόσιο έλεγχο. Να διέπεται από την σχετική με τα κοινωφελή Ιδρύματα νομοθεσία. Να λειτουργεί αυτόνομα, χωρίς να συνταυτίζεται με την κρατική διοίκηση ή άλλους Οργανισμούς ή Επιχειρήσεις. Να είναι ακαδημαϊκού επιπέδου και να βρίσκεται σε στενή σχέση και σύνδεση με τα ΑΕΙ στην Κρήτη.
Την κύρια ευθύνη για την συγκρότηση και λειτουργία του Ιδρύματος πρέπει να αναλάβει συνολικά η Κρήτη δια των φορέων της και κυρίως οι φορείς Αυτοδιοίκησης και τα ΑΕΙ, με την ενεργό συνδρομή της Κυβέρνησης και της Βουλής των Ελλήνων. Η διοίκησή του να απαρτίζεται από εκπροσώπους των θεσμικών Οργάνων των αναφερόμενων Δημόσιων Φορέων.
Οι σκοποί του Ιδρύματος να αφορούν την μελέτη, έρευνα, εκπαίδευση και διάδοση του πνευματικού και καλλιτεχνικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη και του Ελληνικού όπως και του Κρητικού πολιτισμού ευρύτερα.
Ως προς την διαδικασία ίδρυσης, προκρίνεται η διαδικασία που ακολουθήθηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών "Ελευθέριος Βενιζέλος" που βρίσκεται στα Χανιά.
Στο ίδρυμα -από την αρχή- πρέπει να διατεθούν τα αναγκαία ακίνητα, οι χρηματοδοτήσεις των έργων και τα κεφάλαια, από τους δημόσιους φορείς ως οφείλουν και όπως έπραξαν σε ανάλογες περιπτώσεις σε όλη την Ελλάδα. Μεταξύ των άλλων πρότεινα συγκεκριμένα τη μεταβίβαση στο Ίδρυμα κατά κυριότητα του πατρικού σπιτιού του Μίκη Θεοδωράκη στο Γαλατά, -το οποίο χρηματοδότησε ο ίδιος με τις οικονομίες του- και σε ολοκληρωμένη μορφή, με αποφάσεις χαρακτηρισμού και απαλλοτριώσεων από το Υπ. Πολιτισμού, με τα έργα διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου, προσπέλασης στο οδικό δίκτυο, αναστήλωσης ερειπωμένων κτισμάτων και με την χρηματοδότηση της εφαρμογής της μουσειολογικής μελέτης εις το ακέραιο και σύμφωνα με την νομοθεσία. Μουσειολογική μελέτη την οποία χρηματοδότησε και ενέκρινε ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης και την οποία έχομε παραδώσει στο Δήμο Χανίων από το 2014.
Με την συγκρότηση του Ιδρύματος θα κληθούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να συμβάλλουν οικονομικά στο Ίδρυμα και στους σκοπούς του, σύμφωνα με του κανόνες που θα ορίζονται στο καταστατικό και τον οργανισμό του, όπως γίνεται με όλα τα Ιδρύματα της χώρας.
Για όλα τα παραπάνω απευθύνθηκα συγκεκριμένα τους μήνες Νοέμβρη και Δεκέμβρη 2022, στην Ελληνική Κυβέρνηση στην αρμόδια Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο στον Πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων κ. Βασίλη Διγαλάκη, σε βουλευτές Κρήτης από τα πολιτικά κόμματα της Βουλής ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ΜέΡΑ25, (αντιπροσωπευτικά από όλους τους νομούς), στον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη και στους αρμόδιους Αντιπεριφερειάρχες, στο Δήμαρχο Χανίων κ. Παναγιώτη Σημανδηράκη, και στους Πρυτάνεις των Α.Ε.Ι. Κρήτης: του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Γιώργο Κοντάκη, του ΕΛΜΕΠΑ κ. Νίκο Κατσαράκη, και του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Μιχάλη Ζερβάκη. Επίσης στον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων κ. Χρήστο Πραματευτάκη και τον Γενικό Διευθυντή του «Ιδρύματος Ελευθέριος Βενιζέλος» κ. Νίκο Παπαδάκη.
Όλους τους ενημέρωσα γραπτά και προφορικά και διαπίστωσα την θετική τους ανταπόκριση για το θέμα. Ζήτησα την σύσταση Επιτροπής Πρωτοβουλίας με την συμμετοχή των αναφερόμενων και την σύγκλιση της εντός του μηνός Ιανουαρίου για να αποφασιστεί η περαιτέρω διαδικασία και αναμένω την ημερομηνία συνάντησης στο τέλος του μηνός, πρώτα από την Υπουργό Πολιτισμού, προκειμένου να στείλω την πρόσκληση.
Στην πρώτη συνάντηση της Επιτροπής δήλωσα θα υποβάλω μια αναλυτικότερη εισήγηση για το προτεινόμενο Ίδρυμα υπό τη μορφή Λευκής Βίβλου, την οποία έχω έτοιμη (110 σελ.) από το Δεκέμβρη καταθέτοντάς την μάλιστα σε συμβολαιογράφο των Χανίων 30-12-2022. Την αναφερόμενη Λευκή Βίβλο προτίθεμαι να δώσω στην δημοσιότητα κατά την αναφερόμενη σύσκεψη.
Όλα τα παραπάνω απηχούν τις θέσεις του Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκη Θεοδωράκη για λογαριασμό του οποίου ενεργώ, του οποίου καταστατικός σκοπός από το 2005 ήταν η σύσταση του Ιδρύματος Μίκη Θεοδωράκη στα Χανιά και ο οποίος αγωνίζεται εξακολουθητικά και επίμονα από τότε να γίνει μουσείο το πατρικό του Μίκη Θεοδωράκη στο Γαλατά.
Ήρθε η ώρα που οι φορείς της Κρήτης θα πράξουν το χρέος τους απέναντι στο μεγάλο Έλληνα που δοξάζει στους αιώνες την Κρήτη.
Ήρθε η ώρα που Ελληνική Πολιτεία, η Κυβέρνηση, τα Πολιτικά Κόμματα, οι Φορείς της Αυτοδιοίκησης της Κρήτης να πράξουν το χρέος τους, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να αποδείξουν έμπρακτα ότι εννοούν αυτά τα οποία διακηρύττουν για το Μίκη Θεοδωράκη.
Η παραπάνω ανακοίνωση γίνεται και εις απάντηση και των ενεργειών του Δήμου Χανίων για το πατρικό του Μίκη Θεοδωράκη στο Γαλατά Χανίων. Η εντολή και η ηθική δέσμευση, «το πρόσωπο του Μίκη Θεοδωράκη να μείνει καθαρό», για μας είναι νόμος και θα τηρηθεί"
