Ανοιχτή "πληγή"
Τελευταία, μέσα από εκτενή ρεπορτάζ μας αναδείξαμε τις δυσκολίες που παρουσιάστηκαν με της έλλειψη εργατών γης στην ύπαίθρο της Βιάννου. Άνθρωποι οι οποίοι παραδοσιακά απασχολούνται στον αγροτικό τομέα, και τώρα είτε έφυγαν για άλλες χώρες με υψηλότερα μεροκάματα και καλύτερες συνθήκες εργασίας, είτε άλλαξαν επάγγελμα...
Με την τελευταία τροποποίηση στον Νόμο 4915/2022, δικαίωμα εργασίας στην αγροτική παραγωγική διαδικασία, έχουν μόνον οι περιπτώσεις εισδοχής πολιτών τρίτων χωρών, ως εποχικοί για 90 ημέρες ή για 9 μήνες με ασφαλιστικές εισφορές Ο.Γ.Α. και με αναγκαστική αποχώρησή τους στη λήξη της προθεσμίας παραμονής τους.
Επίσης, παρέχεται το δικαίωμα εργασίας σε εργάτες γης με την διαδικασία της μετάκλησης για ένα έτος και με ασφαλιστικές εισφορές Ι.Κ.Α.
Ωστόσο, δεν αξιολογήθηκε όσο θα έπρεπε, όπως φάνηκες, ο υψηλός βαθμός εξειδίκευσης που απαιτούν οι αγροτικές εργασίες... Αλλιώς δεν εξηγείται η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου προς το... χειρότερο!
Επιπλέον, η διαδικασία έγκρισης εισόδου και άδειας εργασίας των υποψηφίων εργατών γης στον Δήμο Βιάννου αλλά και στην υπόλοιπη Κρήτη, είναι εξαιρετικά χρονοβόρα.
Για τα συγκεκριμένα προβλήματα οι αγροτικοί σύλλογοι του νησιού έχουν προτείνει τρόπους για την εξομάλυνση της διαδικασίας λήψης βιομετρικών στοιχείων των νομίμως νεοεισερχόμενων εργατών γης, για την ανανέωση των αναγκαίων νομιμοποιητικών εγγράφων εισόδου και εργασίας στους εργάτες γης, πολίτες τρίτων χωρών και για τον τρόπο ασφάλισής τους.
Μάλιστα, το θέμα έχει απασχολήσει τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους του ΣΥΡΙΖΑ στην Κρήτη οι οποίοι με κοινοβουλευτική τους παρεμβαση, ζητούν από τους αρμόδιους υπουργούς να εξετάσουν τις προτάσεις των Αγροτικών Συλλόγων και να δουν πώς θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Στην κοινή αυτή ερώτηση, ο βουλευτής Ηρακλείου ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Σωκράτης Βαρδάκης, με τη συνυπογραφή των βουλευτών Κρήτης Μανόλη Θραψανιώτη, Νίκου Ηγουμενίδη, Χάρη Μαμουλάκη και Παύλου Πολάκη, καταθέτοντας αναφορά προς τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την επιστολή των Αγροτικών Συλλόγων Ιεράπετρας Λασιθίου, Σελίνου Χανίων, Σητείας Λασιθίου και Τυμπακίου, ζητά ενημέρωση.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι κάθε τύπος καλλιέργειας, είτε είναι δενδρώδης, είτε υπαίθρια, είτε θερμοκηπιακή, στηρίζεται στην υψηλή απόδοσης εργασίας και κατά συνέπεια στη μείωση του εργασιακού κόστους. Αν οι εργάτες γης παραμένουν στην Ελλάδα για 3 μήνες ή 9 μήνες και είναι αναγκασμένοι να φύγουν, μη γνωρίζοντας τι θα προκύψει το επόμενο έτος, είναι αμφίβολο αν θα επιστρέψουν.... Και αυτό βάζει σε μεγάλο κίνδυνο, την παραγωγή, όπως γίνεται αντιληπτό.
Επιπλέον, οι αγρότες περνούν πολλές ημέρες εκπαιδεύοντας τους νεοεισερχόμενους εργάτες γης, ώστε να εκτελούν την εργασία τους δίχως λάθη, κάτι το οποίο χάνεται με την αναχώρηση και μη-επιστροφή τους.
Επίσης, χάνονται και τα παραπλεύρως οικονομικά οφέλη σε μια μεγάλη αλυσίδα παρεχόμενων υπηρεσιών, όπως ενοικιαζόμενα καταλύματα, ο κλάδος της εστίασης, που για την ύπαιιθρο της Βιάννου επίσης αποτελεί πλήγμα...
Και βέβαια, η διαδικασία έγκρισης εισόδου και άδειας εργασίας των υποψηφίων εργατών γης, είναι απίστευτα γραφειοκρατική και χρονοβόρα καθώς εξαρτάται από τις ελληνικές Προξενικές Αρχές οι οποίες αδυνατούν να ανταποκριθούν χωρίς καθυστερήσεις...
Η απάντηση του Υπουργού Π. Μηταράκη
Απαντώντας, σε άλλο χρόνο, σε σχετική ερώτηση στη Βουλή, ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Π. Μηταράκης, επισήμανε ότι ελήφθησαν μια σειρά από πρωτοβουλίες στον τομέα της μετανάστευσης εργαζομένων στον αγροτικό τομέα.
Μεταξύ άλλων:
α) με το άρθρο 47 του ν. 4825/2021 (Α’ 157) υιοθετήθηκαν ρυθμίσεις, οι οποίες αναμορφώνουν τις διατάξεις για την εποχική εργασία με στόχο την ταχεία και ευέλικτη εισδοχή εργατών γης, τη διευκόλυνση των εργοδοτών, αλλά και την πλήρη τήρηση των υποχρεώσεων της χώρας, όπως αυτές απορρέουν από την Οδηγία 2014/36/ΕΚ, ως εξής: η περίοδος της εποχικής εργασίας εκτείνεται πλέον στους εννέα μήνες (αντί των έξι που ίσχυε πριν) ανά περίοδο δώδεκα μηνών, ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να υποβάλει αίτηση μετάκλησης εποχικών εργαζομένων για περισσότερες της μίας περιόδου απασχόλησης εκάστης διάρκειας έως και εννέα μήνες για κάθε περίοδο δώδεκα (12) μηνών και οι εγκριτικές πράξεις που εκδίδονται από τις υπηρεσίες αλλοδαπών και μετανάστευσης, κοινοποιούνται αμελλητί στην Κεντρική Υπηρεσία του e - Ε.Φ.Κ.Α., στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), στην αρμόδια περιφερειακή υπηρεσία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και, σε περίπτωση απασχόλησης του εργαζόμενου στην αγροτική οικονομία, στη Γενική Διεύθυνση Αποκεντρωμένων Δομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Οι εν λόγω παρεμβάσεις, πέραν της διευκόλυνσης των εργοδοτών, υιοθετήθηκαν και με γνώμονα την ταχεία εφαρμογή των απαιτούμενων ελέγχων, ιδίως αναφορικώς με την εκπλήρωση των υποχρεώσεων από πλευράς του μετακαλούντος εργοδότη σε σχέση με τα ζητήματα αμοιβής και τα ζητήματα εκπλήρωσης των απαιτούμενων ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
β) με το άρθρο 94 του ν. 4915/2022 (Α΄ 63) παρατάθηκε έως την 30η Σεπτεμβρίου 2022, η εφαρμογή της κατά παρέκκλιση διαδικασίας μετάκλησης για εισδοχή και προσωρινή απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, οι οποίοι εξαιρούνται της υποχρέωσης ομοιόμορφης θεώρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16ου του ν. 4783/2021 και
γ) με τα άρθρα 95 και 96 του ν. 4915/2022 (Α΄ 63) εισήχθη η καινοτόμος ρύθμιση της θέσπισης πενταετούς άδειας διαμονής για εποχική εργασία στον αγροτικό τομέα, η οποία θα παρέχει στον κάτοχο, δικαίωμα διαμονής και εργασίας για περίοδο έως 9 μήνες ανά περίοδο δώδεκα μηνών, ρύθμιση που υποχρεώνει τον πολίτη τρίτης χώρας να αναχωρεί από την χώρα για την τρίμηνη περίοδο και να επανέρχεται μετά το πέρας αυτής. Επιπροσθέτως, σημειώνεται ότι το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, στο πλαίσιο υλοποίησης μιας ολιστικής προσέγγισης διαχείρισης της νόμιμης μετανάστευσης και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη συνεργασία των τρίτων χωρών στον τομέα της παράνομης μετανάστευσης, έχει προχωρήσει στην υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Μπαγκλαντές για τη μετανάστευση και την κινητικότητα [9 Φεβρουαρίου 2022, Dhaka (Bangladesh)]».