Ο λόγος για το κούμαρο. Συναντάται σε ξηρές και πετρώδεις πλαγιές, καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό φυτό και για να αναπτυχθεί χρειάζεται ήλιο.
Στη χώρα μας συναντώνται δύο είδη η Kουμαριά (Arbutus unedo) και η Aγριοκουμαριά ή Eλαφοκουμαριά (Arbutus andrachne). Η κουμαριά είναι από τα λίγα φυτά το οποίο έχει ταυτόχρονα άνθη, άγουρους και ώριμους καρπούς. Γνωστή από την αρχαιότητα, είναι ο «κόμμαρος» του Θεόφραστου, του Διοσκουρίδη και του Ιπποκράτη και χρησιμοποιήθηκε για τις αιμοστατικές της ιδιότητες καθώς και εναντίον της θρομβοφλεβίτιδας. Από κούμαρα φτιάχνανε στην Ευρώπη κρασί, κονιάκ και ένα ηδύποτο γνωστό ως κουμαρόκρεμα (crème d’ arbouse) που διευκολύνει την πέψη.
Τα κούμαρα χρησιμοποιούνται στη λαϊκή ιατρική ως αντισηπτικά, διουρητικά και καθαρτικά, ενώ τα φύλλα της κουμαριάς εκτός από τα παραπάνω, χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της υπέρτασης και του διαβήτη. Τα ώριμα κούμαρα συνιστώνται σε δυσκοιλιότητα και αεροφαγία αλλά σε περιορισμένο αριθμό. Είναι πολύ καλή πηγή σε βιταμίνη C και φυτικές ίνες, πλούσια σε υδατάνθρακες, σάκχαρα, κάλιο, πηκτίνες και πολυφαινόλες, ενώ είναι φτωχά σε λιπίδια και νάτριο.
Όπως διαβάζουμε στην ομάδα Δια-SOS-τε τη Μεσαρά, τα κούμαρα πρέπει να τρώγονται τη στιγμή που είναι απολύτως ώριμα. Αν τα καταναλώσουμε όταν έχουν υπερωριμάσει ξινίζουν λόγω της ζύμωσης και του σχηματισμού αλκοόλης. Αν φάμε αρκετά τέτοια κινδυνεύουμε από δηλητηρίαση. Αν φάμε ανώριμους καρπούς είναι άνοστοι και στυφοί και μπορεί να προκαλέσουν εμετό. Τα τρώμε λοιπόν μόνο στην απόλυτη ωρίμανσή τους. Από κούμαρα φτιάχνεται δυνατό ρακί, ενώ στην Ευρώπη παρασκευάζουν κρασί, κονιάκ και ένα ηδύποτο γνωστό ως κουμαρόκρεμα (creme d' arbouse) που διευκολύνει την πέψη. Επίσης, το μέλι από άνθος κουμαριάς βοηθάει στη μείωση της χοληστερίνης, στις κεφαλαλγίες και τον στομαχόπονο. Ο φλοιός του δέντρου χρησιμοποιείται ως χρωστική ουσία για την κατεργασία δερμάτων επειδή περιέχει υψηλά επίπεδα σε τανίνες.
Το Κουμαρόδασος της Χερσονησου
Στην ευρύτερη περιοχή της Χερσονήσου βρίσκεται το Κουμαρόδασος. Πρόκειται για ένα μοναδικό δάσος από κουμαριές, που εκτείνεται σε μια περιοχή 3.000 στρεμμάτων, στην περιφέρεια του οικισμού ενώ η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται για το άγριο βραχώδες ανάγλυφο της.
Στο Κουμαρόδασος, συναντάμε κυρίως τον δενδρώδη πρίνο, τον αζίλακα (Quercusilex) και τον ασφένταμο (Acer sempervirens). Υπάρχουν αγριελιές, ασπαλάθια, χαρουπιές, βελανιδιές, αριές, µυρτιές και αγριολούλουδα που µοσχοβολάνε. Χαρακτηριστική είναι επίσης και η θαμνώδης βλάστηση με πυκνά πουρνάρια όπως το σχοίνο ,τον ασπάλαθο, την φασκομηλιά αλλά και φυτά όπως τσιμούλια και σταμναγκάθι. Το χαρακτηριστικό της ευρύτερης περιοχής του Κουμαρόδασους είναι η μικρή απόστασή του από τους γύρω οικισμούς και το ανάγλυφο της περιοχής, όπου επικρατούν ήπιες κλίσεις. Όλα αυτά καθιστούν την περιοχή ένα άγριο αλλά προσιτό προορισμό που θα εκτιμήσουν οι φυσιολάτρες επισκέπτες.
