Τώρα που πήρε μπρος η μηχανή του όχλου, της απογύμνωσης και του "ξεκατινιάσματος" , ας μιλήσουμε για το βιασμό.
Aς τον σπάσουμε σε λέξεις.
Και σε αριθμούς.
Ας μιλήσουμε για το βιασμό και έξω και πέρα και πριν και μετά από τα δικαστήρια.
Όχι γιατί η δικαιοσύνη έπαψε ποτέ να αποτελεί ζητούμενο αναφορικά με το κοινωνικό και το ποινικό της σκέλος
αλλά γιατί, συχνά, στον πυρήνα αυτών των διεργασιών και εξ ονόματός της , χρησιμοποιείται, εξουσιαστικά, το "μεταχειριστικό" διακύβευμα της αποκλειστικής "δικαστικής διευθέτησης" των υποθέσεων, για να αποφευχθεί, όσο το δυνατόν, η δημόσια έκθεση των κακοποιητών, το γκρέμισμα των ειδώλων, το συθέμελο τράνταγμα της κοινωνίας.
^Δε λέω ότι αυτό θα έπρεπε να συμβαίνει.
Λέω, απλά, ότι αυτό γίνεται^
Γιατί όσο προβάλλεται το αφήγημα του "αν υπάρχει οτιδήποτε θα το δουν μόνο τα δικαστηρια", τόσο επιβεβαιώνεται η υπόθεση ότι , μάλλον, δεν εχουμε ιδέα για το πώς αντιμετωπίζεται ένα θύμα από τις Αρχές οταν προσπαθεί να καταγγείλει τη βία, τον ξυλοδαρμό, το βιασμό του.
Και, μάλλον, αιθεροβατούμε αν πιστεύουμε πως ένα καλά στημένο και ισχυροποιημένο σύστημα διαπλοκής, συγκάλυψης και δομημένο πάνω σε εξουσιαστικά αρχέτυπα δε θα κάνει προσπάθεια να αφανίσει και να εξευτελίσει κάθε ίχνος αξιοπρέπειας των θυμάτων.
Το ότι είμαστε εξοικειωμένοι με την κουλτούρα της κακοποίησης και του βιασμού, και το ότι, συνήθως, την καταναλώνουμε και την αναπαράγουμε στην καθημερινότητα μας , έστω πιο διακριτικά, δεν το μαθαίνετε από μενα...
Στο rape culture μπορεί να εμπίπτει και ένα απλό σχόλιο:
"τι φορούσες, τι ώρα ήσουν έξω και πού, πόσο του γελάσεις, μα τον κοίταξες, γιατί πηγές,γιατί δεν έφυγες, γιατί δε μίλησες, γιατί δεν αντέδρασες"...που, όμως, είναι ερωτήματα παντελως άσχετα με το έγκλημα του δράστη.
Το χαρακτηριστικότερο σκέλος της κουλτούρας του βιασμού είναι πως συνηθίζουμε την ύπαρξη ενός ποινικού αδικήματος. Ζητάμε τα ρέστα από το θύμα και όχι από το δράστη.Ο Βιασμός είναι το μοναδικό εγκλημα βίας που το θύμα στιγματίζεται περισσότερο από το θύτη. Και αυτό δεν συμβαίνει σε κανένα άλλο ποινικό αδίκημα.
Μέσα σε αυτό το οικείο πλαίσιο ακούσαμε την κυρία Μάνδρου να διερωτάται "μα, δεν είχαν οικογένειες τα ανήλικα να τα μαζέψουν τη νύχτα;" υπονοώντας - μάλλον- πως όσα παιδιά τυγχάνει να ΜΗΝ έχουν οικογένειες, επιτρέπεται και να βιάζονται.
Αγνοεί προφανώς,επίσης, έρευνες που δείχνουν πως το μεγαλύτερο ποσοστό πράξεων κακοποίησης και βιασμού τελέστηκαν υπό το φως του ήλιου και από πρόσωπα υπεράνω υποψίας για τα θύματα.
Στο ίδιο οικείο πλαίσιο ο κ.Κούγιας ισχυρίζεται πως τα θύματα ήταν επαγγελματίες ομοφυλόφιλοι και αναξιόπιστες προσωπικότητες...όπως στο ίδιο πλαίσιο ακούμε και διαβάζουμε μισάνθρωπες και μισογυνικές φωνές (ανδρών τε και γυναικών) πνιγμένες από ένα κράμα κομπλεξισμού, συμπλεγμάτων και χολής, να εκφράζουν τις ειρωνικές αποψάρες τους για τη φεμινιστική προσέγγιση του εγκλήματος του βιασμού που - φευ- εξετάζει την οπτική του βιασμού ως μέσου επιβολής, εξουσιασμού και υποτίμησης του θύματος από το δράστη, παρά από εκείνη της σεξουαλικής εκτόνωσης.
Γιατί μας κάνει τόση εντύπωση;
Μήπως η επιβολή και ο εξουσιασμός δεν είναι δομικά χαρακτηριστικά των προσωπικοτήτων και, άρα, των κοινωνιών μας; Μήπως δεν τα αναγνωρίζουμε σε εικόνες του περιβάλλοντός μας? (στο σπίτι στο σχολείο, στη δουλειά, στην παρέα, στον σύντροφο, στις σχέσεις μας, στο κράτος, στον τρόπο που οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη του όποιου "άλλου" δίπλα μας; )
Πλατιά διαδεδομένες νοσηρές αντιλήψεις που έχουν οδηγήσει στο παράδοξο φαινόμενο της ενοχοποίησης των θυμάτων κακοποίησης και βιασμου, τόσο από τα άτομα του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντός τους , όσο και από τους φορείς του επίσημου κοινωνικού ελέγχου του εγκλήματος.
Το όλο κλίμα της δυσπιστίας με την οποία αντιμετωπίζονται τα θύματα σεξουαλικών επιθέσεων, είναι που γεννά συναισθήματα αυτό-ενοχοποίησης. Και η αυτοενοχοποίηση του θύματος για την κακοποίηση που δέχθηκε, για το πώς θα μπορουσε να την είχε αποφύγει αν είχε φερθεί διαφορετικά, οδηγεί στη μερική έως και την ολοκληρωτική αποενοχοποίηση του δράστη και, αρα - στη συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων- στη σιωπή και την ατιμωρησία.
*Έχει αποδειχθεί ότι κάθε χρόνο διαπράττονται στην Ελλάδα περίπου 4.500 βιασμοί.
*Από τους οποίους μόνο 270 (6%) καταγγέλλονται στην Αστυνομία.
*Από αυτούς, μόνο 183 καταλήγουν σε σύλληψη κάποιου υπόπτου.
*Μόνο 47 φτάνουν στο ακροατήριο για να εκδικασθούν.
*Μόνο 20 καταλήγουν σε καταδικαστική απόφαση.
*Και ,τελικά, μόνο σε λιγότερους από 10 βιαστές επιβάλλεται κάθειρξη, δηλαδή στερητική της ελευθερίας ποινή άνω των 5 ετών.
--Αυτοί είναι οι αριθμοί--
Ας μιλήσουμε λοιπόν για το βιασμό, παντού. Οπουδήποτε.
Και οποιαδήποτε στιγμή. Αλλά να συνειδητοποιούμε τι λέμε.
Ας μιλήσουμε για την κακοποίηση και το βιασμό χωρίς να διολισθαίνουμε, καν, στη ρητορική της "ψυχιατρικοποίησης" για τους δράστες, τύπου: "ψυχικα άρρωστος", "διαταραχή" κλτ.
Μπορεί το φαινόμενο του βιασμού να απαντάται μεταξύ άλλων θεωριών (κοινωνικών, ανθρωπιστικων κτλ) και στην αναλυτική θεωρία, αλλά η διαχωριστική γραμμή της ανάλυσης/εξήγησης από την αναγωγή της σε δικαιολογία είναι πολύ λεπτή και επικίνδυνη.
-Πρώτον γιατί μετατοπίζει το ζήτημα από τη συστημική συνθήκη της κακοποίησης στη σφαίρα της "ατομικής ψυχοπαθολογιας" και συντηρεί ένα εσφαλμένο στερεότυπο.
-Δεύτερον γιατί αυτό το στερεότυπο είναι πολύ πιθανό να αξιοποιηθεί από τους δράστες για να πετύχουν μια ηπιότερη ποινική μεταχείριση/κοινωνική θωράκιση και
-Τρίτον (και σημαντικότερο) γιατί είναι στιγματιστικό και άδικο για τους ανθρώπους με ψυχική ευαλωτότητα.
Ας μιλήσουμε για το βιασμό-Αλλά αυτά να μην τα γράφουμε.
Είναι πολύ πληγωτικό για τους ανθρώπους που αναμετριούνται με ψυχικές δυσκολίες προσπαθώντας να τις μετουσιώσουν σε λειτουργικότητα (μέσα από τη ζωή, τις σχέσεις, τη δημιουργικότητα, την τέχνη τους κτλ) το να θεωρούνται εν δυνάμει βιαστές.
Ας μιλάμε για το βιασμό.
Ας μιλάμε με τα νούμερα
Ας μιλάμε και μέσα από έναν όχλο - όχι, δεν πειράζει.
Μπορεί η ψυχολογια των μαζών διαχρονικά και σε πολλές περιπτώσεις να μας έχει αποσυνδέσει από την ατομική μας συνείδηση, σε άλλες όμως, λειτουργώντας ως μια ενιαία ψυχή, ενδυνάμωσε κινήματα που άλλαξαν το ρου του κόσμου.
Σε αυτόν τον "ξεκατινιασμένο όχλο" , σε αυτά τα κορίτσια και τα αγόρια που παρασύρθηκαν από τη δυναμική αυτού του κύματος και μιλούν χρωστάμε τη σημερινή αποκαθήλωση αυτής της κακοποιητικής κουλτούρας και την αυριανή - ίσως- αποκανονικοποίηση της σεξουαλικής βίας.
Τους χρωστάμε τη ντροπή και το διασυρμό των δραστών, τους χρωστάμε και το γκρέμισμα των "Λιγνάδηδων"...και το ότι, στην πτώση τους, ενδεχομένως να συμπαρασύρουν και άλλους μαζί τους.
Και, να χαρείτε. Ας βγάλουμε το σκασμό με τα "γιατί τώρα" και τα "γιατί στα media"
Η κακοποίηση δεν είναι ένα γεγονός once, που συμβαίνει μια φορά, πονάει και τέλος. Είναι μια τομή που εγγράφεται στο σώμα, σε κάθε ταυτισιακό βίωμα, σε κάθε αμφισβήτηση, σε κάθε απόπειρα ενοχοποίησης, σε κάθε προσπάθεια αναμέτρησης με τον κακοποιητή.
Γιατί ακόμα και το ξαλάφρωμα, η κοινωνική αποκάλυψη, η προοπτική της δικαίωσης και της κοινωνικής μεταμόρφωσης έχει -πάντοτε- μια επωδυνότητα.
Γιατί, έχουν το δικαίωμα να μην ήθελαν, να μην μπορούσαν, να μην άντεχαν.
Και αφού δεν το έκαναν οι ίδιοι, δε θα μπορουσε να το κάνει, εξ ονόματός τους, και κανείς άλλος, ακόμα κι αν το υποψιαζόταν, ακόμα και αν το ήθελε.
Ας μιλήσουμε για το βιασμό οποτεδήποτε νιώσουμε έτοιμοι ή ασφαλείς.
Ας μιλήσουμε για το βιασμό οπουδήποτε μας έρθει...
Ας μιλήσουμε σε πρωινάδικα, σε τηλ-εφημερίδες και ριάλιτι
Ας μιλήσουμε για το βιασμό στο Λιάγκα, τη Μελέτη και τη Σκορδά
